Μακεδονία
Η ανατροπή των παλιών δυναστειών φαίνεται να καθοδηγείται από τον Απόλλωνα στους Μύθους. Ο Αργίτης Αρχέλαος κατέφυγε στον βασιλιά της Μακεδονίας Κισσέα. αυτός έβαλε στον ήρωα την κλασσική δοκιμασία των δύσκολων άθλων, ενώ ετοίμαζε τη θανάτωσή του. Τελικά, ο Αρχέλαος σκότωσε τον Κισσέα, και με την καθοδήγηση του Απόλλωνα ακολούθησε μια κατσίκα, έκτισε τις Αιγές, και έγινε γενάρχης της Μακεδονικής δυναστείας των Αργεάδων.
ΘΉΒΑ.
«Ο Άγνωστος πόλεμος»
Ο Θηβαϊκός μυθικός κύκλος είναι ο σημαντικότερος μετά τον Τρωικό. Θα ήταν ισοδύναμος με αυτόν, αν είχε σωθεί το μεγάλο Έπος που τον υμνούσε. Μας φαίνεται περίεργο που το κεντρικό του θέμα ήταν μια εμφύλια σύρραξη, πράγμα κοινότυπο στην Ελλάδα. Η σημασία του πρέπει να ήταν πλατύτερη. Η Θήβα ήταν η πατρίδα του Διονύσου και του Ηρακλή, και η σημαντικότερη πόλη στην περιφέρεια των Δελφών, αν και δεν ανήκε στην Φωκίδα.
Η πόλη έγινε το πρώτο κέντρο της λατρείας του Δωδεκάθεου στην Κυρίως Ελλάδα, όταν εποικίστηκε από Φοίνικες με αρχηγό τον Κάδμο, που ήταν Αιγυπτιακής καταγωγής. Γι’ αυτό και ονομάστηκε έτσι, από το κέντρο της λατρείας του Δωδωναίου και του Άμμωνα Δία, τις Αιγυπτιακές Θήβες. Όσοι Θηβαίοι αντιστάθηκαν στη νέα θρησκεία, εξοντώθηκαν, και μετά συκοφαντήθηκαν από τους Μύθους και τις Τραγωδίες. Και όμως, δεν έπαψαν να θεωρούνται ιεροί και άξιοι νεκρικής λατρείας. Καταλάβατε γιατί.
Όποια παραλλαγή των Μύθων της Θήβας και να υιοθετήσουμε, βρίσκουμε την εξόντωση επτά βασιλικών γενιών για θρησκευτικούς λόγους, με άμεση συμμετοχή των Δελφών:
Πενθέας – Λάβδακος – Αμφίων – τα παιδιά του – Λάϊος – Οιδίπους – τα παιδιά του…
Ας προσθέσουμε και το Λύκο, που σκοτώθηκε για αμφισβητούμενους λόγους, που εμπλέκουν, και πάλι, Ολύμπιους θεούς. Δεν είναι σύμπτωσεις, ούτε Μυθολογικά τερατολογήματα, αλλά αντανάκλαση μακρόχρονης πολιτικής και θρησκευτικής κρίσης.
Μόνο οι… αναλυτές των Μύθων, οι… ψυχολόγοι και οι… θαυμαστές της αρχαίας Τραγωδίας δεν εντυπωσιάζονται… Πιο πολύ τους απασχολεί ο γάμος με τη μαμά του που έκανε ο Οιδίπους και η «γυναικεία επανάσταση» της Αντιγόνης. Έτσι τα παρουσίασαν οι τραγωδοί και οι μυθογράφοι, με σκοπό να καλύψουν ή να δικαιολογήσουν τη δράση του Απόλλωνα. Δεν τα κατάφεραν όμως… (Μήπως δεν ήθελαν κι όλας; Οι αντιφάσεις μέσα στις αφηγήσεις δεν μπορεί να είναι προϊόν απροσεξίας…) Οι κατασκευασμένοι από τους Απολλώνιους Μύθοι, λοιπόν, θα μας πουν όσα χρειαζόμαστε για να ανακαλύψουμε την πραγματικότητα, γιατί κάθε παραλλαγή κράτησε ένα κομμάτι της αλήθειας για να γίνει πιστευτή.
Η πηγή του προβλήματος ήταν οι ξένες λατρείες που εισήγαγε ο ιδρυτής της πόλης, «ο Κάδμος, ο γιος του Αγήνορα, καθιέρωσε για τους θεούς μερικά από τη Φοινίκη και άλλα από την Αίγυπτο ή και από κάπου αλλού» [1] . Αυτές, μυθολογικά, συμβολίζονται από τον «εγγονό» του, το νέο θεό Διόνυσο. Φαίνεται πως εισήγαγε και τη λατρεία του Απόλλωνα –που ήταν θεός προστάτης της Φοινικικής Τύρου, της πατρίδας του- [2] και μάλλον έβαλε και τις βάσεις του Μαντείου των Δελφών, που παριστάνεται μυθολογικά από την Αιγύπτια Σφίγγα – Πυθία. Αυτό το τέρας, σε μια παραλλαγή, παρουσιάζεται σαν άνθρωπος, κόρη του Θηβαίου βασιλιά Λάιου και σαν ξένη επιδρομέας σε μια άλλη. Αν αλλάξουμε το «Λάιος» με το «Κάδμος», που ήταν Αιγύπτιος/Φοίνικας εισβολέας και βασιλιάς στη Θήβα, πλησιάζουμε στην αλήθεια.
Η Θήβα αποτελούσε τον ενδιάμεσο σταθμό της αποστολής των προσφορών στο Μαντείο που έρχονταν από την Φοινίκη, αν και δεν βρίσκονταν πάνω στη διαδρομή Ευβοϊκός – Δελφοί. [3] Συνεπώς, εκείνη την περίοδο τουλάχιστον, οι Δελφοί δεν εξαρτιόνταν από τις Φωκικές πόλεις και το επίνειό τους, την πόλη Κρίσσα, [4] όπου, λογικά, θα άραζαν οι Φοίνικες, αλλά από την Φοινικική αποικία που (προφανώς) τους ίδρυσε, -την Θήβα. Έτσι εξηγείται και η αιώνια εχθρότητα Δελφών – Φωκίδας.
Ο Διόνυσος μοιράζονταν τη λατρεία του με τον Απόλλωνα στους Δελφούς, σαν οι δυο καινούργιοι θεοί της ματωβαμμένης (από αυτούς) Ελλάδας. Βασικές τελετές της Διονυσιακής λατρείας γίνονταν στον Παρνασσό, υπό την αιγίδα των Δελφών. Οι Μαινάδες (Θυιάδες) τελετουργούσαν στο βουνό, και απόρρητες τελετές γίνονταν στο ναό του Απόλλωνα, για να γιορταστεί η γέννηση του Διονύσου. («Διόνυσος λικνίτης») Στους Δελφούς υπήρχε και ο… τάφος του. Ο Όσιρις-Διόνυσος ήταν ο πατέρας του Ώρου-Απόλλωνα, έτσι, οι Ορφικοί έλεγαν πως ο Διόνυσος ήταν πατέρας του Φοίβου… Από την άλλη, ο Απόλλωνας ονομάζονταν «Διονυσοδότης». [5]
Ο Διόνυσος ταυτίζονταν με πολλές ιδιότητες του Απόλλωνα. Πχ, αποκαλούνταν «ιατρός», όπως ο Απόλλων και ο γιος του, Ασκληπιός. και μάλιστα με χρησμό της Πυθίας. [6] Ακόμα, η αλήθεια των χρησμών ταυτίζονταν με την αλήθεια που ξεφεύγει από τα χείλη μεθυσμένου. «Γι’ αυτό» [ο μαντικός τρίποδας] «ταιριάζει στον Απόλλωνα για την αλήθεια της μαντικής, και στον Διόνυσο» [για την αλήθεια] «της μέθης». [7]
Ο Διόνυσος «…μαζί του περιέφερε και στρατό/…/και τιμωρούσε τους άδικους και ασεβείς ανθρώπους». [8] Και σε Διονυσιακή πομπή περιγράφονται Σάτυροι με πανοπλίες ιππεύοντας αρματωμένα γαϊδούρια, σε αναπαράσταση της εκστρατείας του στην Ασία. [9] Ο πολεμικός χαρακτήρας του θεού, όσο σατιρικά και να αποδίδεται, είναι προφανής.
Στην Αθήνα, η λατρεία του θεού επιβλήθηκε (κατά την Μυθολογία) με χρησμό των Δελφών, την εποχή του Πήγασου του Ελευθερέα. [10] Ιστορικά, η λατρεία του επισημοποιήθηκε στην Αθήνα και την Κόρινθο, μόλις στα χρόνια του Πεισίστρατου και του Περίανδρου. Προηγούμενα, μνημονεύεται στην Μυθολογία επίθεση του θεού και της ακολουθίας του στην Αθήνα, που αποκρούστηκε! [Ψευδοκαλλισθένης, Α, 27]Άλλος Μύθος λέει πως οδηγούσε τις Αθηναίες σε αυτοκτονία, για να εκδικηθεί τον φόνο πιστού του. Υπάρχει διήγηση για την εμφάνιση ενός προσωπείου που ήταν εμφανώς ξένης κατασκευής και απεικόνιζε κάποιο ξενικό πρόσωπο. Τελικά αποκαλύφθηκε πως αυτό απεικόνιζε τον Διόνυσο… Και στην Πάτρα καθιερώθηκε σαν «ξένος θεός», που μάλιστα ήρθε από την Τροία.
Άλλοι λέγανε πως ο Διόνυσος ήταν θεότρελος, από επέμβαση της Ήρας, που ζήλευε τον πατέρα του, τον Δία. Ο θεός, ξετρελαμένος, μετέδιδε την «μανία» παντού, για να εκδικηθεί τη μοίρα του, και ανακάλυψε το κρασί για να ενισχύσει το «έργο» του. Ποιος τα λέει αυτά; Κάποιος Πλάτωνας… [11]
Υπαινιγμός της αγανάκτησης των Ελλήνων για τη νέα θρησκεία που επέβαλλε ο Διόνυσος, είναι ο Μύθος πως ο θεός γεννήθηκε ταυτόχρονα με την Ύβρη. [12] Στην Αθήνα έφτιαχναν τις μάσκες (προσωπεία, μορμολύκεια) του θεού με βάση το πρόσωπο του μισητού Τύραννου Πεισίστρατου. [13]
Ο Κάδμος είχε εγκατασταθεί για λίγο και στη Θράκη, [14] (από όπου ξεκίνησε ο Ορφισμός) Εκεί μπορεί να «γέννησε» το Διόνυσο. Ο Θρακιώτης Ορφέας «μετέφερε την αρχαία γέννηση του Όσιρι στους νεότερους χρόνους και για να ευχαριστήσει τους Καδμείους» [Θηβαίους] «καθιέρωσε καινούργια τελετουργία όπου δίδασκε στους μυούμενους ότι ο Διόνυσος γεννήθηκε από την Σεμέλη και τον Δία.» [15] «τα μυστήρια, τις τελετές, τα ξόανα, τους ύμνους τις ωδές και επωδές, [καθιέρωσε] ο Θράκας Ορφέας» [16] (Κάδμος ή Ορφέας, ή και οι δυο μαζί; μην ζητάμε ορθογραφία από τη Μυθολογία) «Ίσως ο Μελάμπους διδάχτηκε τη λατρεία του Διονύσου από τον Κάδμο τον Τύριο, και όσους ήρθαν μαζί του από την Φοινίκη στη χώρα που τώρα λέμε Βοιωτία» [17] γράφει και ο Ηρόδοτος… Ο Ορφέας είχε σχέσεις και με την Τροία όπου έμαθε τη Μαντική. [18]
Ο μύθος πως ο Κάδμος σκότωσε το ιερό φίδι, γιο του Άρη, δυσαρεστώντας τους θεούς, αλλά μετά συμφιλιώθηκε μαζί τους, ερμηνεύεται έτσι: Ο Κάδμος εξόργισε τους θεούς της Ελλάδας γιατί έφερε νέες θεότητες, αλλά η προσπάθεια απέτυχε, και συμφιλιώθηκε μαζί τους. Όταν λέω «θεούς», εδώ, δεν εννοώ τους Ολύμπιους, όπως λέει ο Μύθος. Τελικά, ο Κάδμος παραιτήθηκε από το θρόνο της Θήβας και μετοίκισε στους «Εγχελαίους» της Ιλλυρίας. Οι Μύθοι δεν ξεκαθαρίζουν με πειστικό τρόπο το λόγο. Πιστεύω πως (αυτό-;) εξορίστηκε από τη Θήβα για όσα αναφέραμε.
Πολλοί Θηβαίοι, και οι ίδιοι οι διάδοχοί του Κάδμου, δεν ανέχτηκαν τις καινοτομίες. Αυτό οδήγησε σε συνεχείς ανατροπές βασιλέων, γιατί οι Απολλώνιοι είχαν γερές «Κάδμειες» βάσεις εκεί.
Πενθέας, Λάβδακος
Ο Διόνυσος, φτάνοντας στη Θήβα από τη Θράκη, έβαλε μανία στις γυναίκες, που αμολήθηκαν στα βουνά, ως Μαινάδες. «Αποσιωπώ τον Διόνυσο που Χουφτώνει» [Χοιροψάλλας: «ο τίλλων τα μόρια των γυναικών»] [19] Δηλαδή εγκαινίασε την οργιαστική Θρακοφρυγική λατρεία. Λίγοι θα ανέχονταν, ακόμα και σήμερα, τέτοια συμπεριφορά. Αυτά τα όργια έγιναν δημοφιλή γιατί πρόσφεραν στις γυναίκες μια απατηλή αίσθηση ελευθερίας. Κάθε σοβαρός ηγέτης θα προσπαθούσε να διατηρήσει τα χρηστά ήθη, που διέστρεφε η νεοφερμένη πάτρια θρησκεία μας.
Ο βασιλιάς Πενθέας «υβριστής και ασεβής Διονύσου, δίκην έσχε εκ του θεού» [20] προσπάθησε να απαγορέψει τις τελετές των Μαινάδων. [21] Παρακολουθώντας τις κρυφά, σκοτώθηκε από την μητέρα του, που είχε τρελαθεί από το Διόνυσο, γιατί έλεγε πως η Σεμέλη δεν τον είχε κάνει με το Δία. Δηλαδή, στα απλά Ελληνικά, o Πενθέας σκοτώθηκε από τους φανατικούς οπαδούς της νέας θρησκείας. Επειδή τον έπιασαν σκαρφαλωμένο σε ένα δέντρο, η Πυθία διέταξε να λατρεύουν «το δένδρον εκείνο ίσα τω θεώ σέβειν» [22] Η μητέρα του, Αγαύη, το έσκασε στον πατέρα της, στην Ιλλυρία. (Όταν τους έκαναν τα ίδια οι Χριστιανοί, δεν τους άρεσαν όμως! Η Ιστορία πάντα πληρώνει με το ίδιο νόμισμα)
Τον διαδέχτηκε ο Πολύδωρος, και μετά ο Λάβδακος. «Αυτός χάθηκε σαν εκείνον τον Πενθέα, γιατί είχε παρόμοια φρονήματα» [23] Δηλαδή οι πιστοί της νέας θρησκείας τον καθάρισαν λόγω των θρησκευτικών του πεποιθήσεων. Αν σκοτώθηκαν δυο βασιλιάδες, φανταστείτε τη σφαγή που έγινε στους απλούς πολίτες.
Φυσικά, οι πιστοί της πάτριας θρησκείας μας έχουν πείσει, σήμερα, πως τα ήθη ήταν ελεύθερα στην αρχαία Ελλάδα. Τόσα γνωρίζουν. Οι γυναίκες της Θήβας, υπό κανονικές συνθήκες, κυκλοφορούσαν με φερετζέ! «προσωπιδίω δοκείν παν το πρόσωπον κατειλήφθαι, οι γαρ οφθαλμοί διαφαίνονται μόνον, τα δε λοιπά μέρη του προσώπου πάντα κατέχεται ιματίοις» («θεωρούν πως το πρόσωπο πρέπει να σκεπάζεται από σκέπασμα για να φαίνονται μόνο τα μάτια, και το υπόλοιπο πρόσωπο σκεπάζεται πάντα από υφάσματα» -Πλούταρχος) [24] Ας θυμηθούμε τα γνωστά αγαλματάκια με τη μπούρκα,, τις Ταναγραίες. Στη Σπάρτη, υπήρχε άγαλμα της Αφροδίτης με φερετζέ και δεμένο με αλυσίδες, [25] για να κρατά τις γυναίκες περιορισμένες. Αλυσοδεμένο ήταν και το ξόανο της Ευρυνόμης, [26] της παλιότερης βασίλισσας του Ολύμπου. Αν μιλάμε λοιπόν για «πολιτιστικό σοκ», λόγω εισαγωγής νέων εθίμων, αυτός είναι ο ορισμός του.
Υπήρχε μια τελετή στην Βοιωτία. Ένας ιερέας καταδίωκε τις γυναίκες με όπλο στη γιορτή του θεού, τα Αγριώνια, υποκρινόμενος έναν εχθρό του Διονύσου, [27] προφανώς για να τις τιμωρήσει συμβολικά για την σκανδαλώδη στάση τους στη Διονυσιακή λατρεία. Σπάνια υπήρχε και αιματηρή κατάληξη. Οι άντρες, ντυμένοι με πένθιμα και βρώμικα ρούχα, παρακολουθούσαν χωρίς να συμμετέχουν. Το έθιμο αντανακλούσε τα πραγματικά γεγονότα των αρχών της καθιέρωσης της «πάτριας θρησκείας» μας. Η «επίσημη» εξήγηση ήταν πως η ανθρωποθυσία γίνονταν σε ανάμνηση των τριών κορών του Μινύα, Λευκίππης, Αλκιθόης και Αρσίππης, που δεν ακολουθούσαν τη Διονυσιακή λατρεία, και ο θεός τις τρέλανε για τιμωρία. Δεν τις σκότωσε όμως! Η δικιά μας ερμηνεία αποδείχνει πως αυτές οι αφηγήσεις κατασκευάζονταν με αφέλεια, και με σκοπό να καλύψουν την αλήθεια, που άλλοι Μύθοι αποκάλυπταν.
Στην Αρκαδία, σε αντίστοιχη γιορτή του Διονύσου, οι γυναίκες μαστιγώνονταν [28]
Υπάρχει και ο Μύθος του Αιγοβόλου Διονύσου. Στις Βοιωτικές Ποτνιές, σκότωσαν, λέει, έναν ιερέα του θεού, και για να τον εξευμενίσουν θυσίαζαν ένα αγόρι το χρόνο, μέχρι που ο Διόνυσος έριξε στο βωμό μια κατσίκα. Η επίσημη εκδοχή είναι πως ο ιερέας είχε σκοτωθεί πάνω στο μεθύσι του «ποιμνίου»… [29] (άρα, η ευθύνη ανήκε στον… Διόνυσο!) Είναι ακόμη μια εξιστόρηση της αρχικής αντίδρασης των Ελλήνων στην «πάτρια θρησκεία» τους, διασκευασμένη με τον γνωστό μας πλέον ηλίθιο και αντιφατικό «Απολλώνιο πνεύμα», που ορισμένοι θαυμαστές του νομίζουν πως διακατέχει ακόμα τους Έλληνες…
Αιώνες μετά, αυτές οι λατρείες δεν είχαν γίνει αποδεκτές ακόμη, τουλάχιστον από τους σκεπτόμενους ανθρώπους, που τις θεωρούσαν «τερατώδεις»: «…καμιά πένθιμη και μαυροφορεμένη γιορτή, με γυναίκες να στηθοδέρνονται και να θρηνούν για χαμένους θεούς, όπως γίνεται στην Ελλάδα, με την αρπαγή της Περσεφόνης και τα Πάθη του Διονύσου, και τα παρόμοια» /…/ «ούτε και καταλήψεις ανθρώπων από θεϊκά πνεύματα, μανιασμένους χορούς, βακχικά όργια, μυστικές τελετές, ξενύχτια αντρών και γυναικών μέσα στα ιερά, ούτε τίποτα άλλο απ’ αυτά τα τερατώδη…» [30]
Ας επαναλάβουμε τα λόγια του Παπαρρηγόπουλου, άλλου γνωστού Ανθέλληνα: «Οι νέοι θεοί /…/ήτο φυσικότατον να τύχωσιν ευμενούς παρά πολλών δεξιώσεως και να προκαλέσωσιν ολιγωρίαν τινά προς τας προτέρας δοξασίας ως λέγει Ησίοδος» /…/ «Ότι όμως, πολλοί έτεροι» [Έλληνες] «εμμένοντες πιστοί εις τα πάτρια απετροπιάσθησαν τας καινοτομίας, σαφώς εκδηλούται εν τοις περί Διονύσου και Ήρας Μύθοις./…/ Ουκ ολίγων συμφορών πρόξενος εγένετο οσαύτως ο νέος εκείνος θεός» [ο Διόνυσος] «εν Θήβαις…» [31]
Αμφίων, Νιόβη
Ο Λύκος πήρε τη βασιλεία της Θήβας ενώ ο διάδοχος Λάιος, ο γιος του Λάβδακου ήταν ακόμη ανήλικος. Το Λύκο και την γυναίκα του σκότωσαν οι Αμφίων και Ζήθος, γιατί είχαν αιχμαλωτίσει και βασανίσει τη μάνα τους την Αντιόπη. Έτσι έγιναν βασιλείς της Θήβας. Η αναταραχή στην διαδοχή ήταν αποτέλεσμα και των διωγμών κατά του Πενθέα και του Λάβδακου… Αυτή η ανατροπή δεν φαίνεται να είχε θρησκευτική αφορμή, αλλά την απέκτησε:
«…η γυναίκα του Λύκου τιμούσε πάνω από όλους τους θεούς τον Διόνυσο. Αφού αυτή έπαθε όσα είπαμε,» (την σκότωσαν οι Αμφίων και Ζήθος) «ο Διόνυσος εκδικείται την Αντιόπη. Λένε πως η Αντιόπη τρελλάθηκε και εκτός εαυτού περιπλανήθηκε σε όλη την Ελλάδα…» [32] Φαίνεται πως η γυναίκα του Λύκου ήταν αρχηγός των Μαινάδων, και ο Διόνυσος τρέλανε την Αντιόπη για εκδίκηση. Είτε ιδεολογικά, είτε για προσωπικούς λόγους, οι Αμφίων και Ζήθος έδρασαν κατά της νέας λατρείας, και τιμωρήθηκαν.
Οι Ολύμπιοι δεν σταμάτησαν τον διωγμό. Ο Αμφίων, ο οικιστής της Κάτω Θήβας (ο Κάδμος είχε χτίσει την ακρόπολη της πόλης, την «Καδμεία») και μεγάλος μουσικός, σκοτώθηκε από τους θεούς [33] και καταδικάστηκε σε αιώνια βάσανα στον Άδη από τον θεό της… Μουσικής, γιατί τόλμησε να τον κακολογήσει, [34] αφού η οικογένειά του εξολοθρεύτηκε από τα βέλη του Απόλλωνα και της Άρτεμης. Ακόμη, οι θεοί έστειλαν το θηρίο του ονομάζονταν «Τευμησία Αλώπηξ»: «στάλθηκε αυτό το θηρίο από τους θεούς στους Καδμείους» [Θηβαίους] «γιατί απέκλεισαν από την βασιλεία τους απόγονους του Κάδμου». [35]
Σύμφωνα με τον Οβίδιο, η κόρη του Απόλλωνα (ή του Τειρεσία) Μαντώ καλούσε τους Θηβαίους να θυσιάσουν στον Απόλλωνα, (σαφής ένδειξη προσπάθειας καθιέρωσης της νέας λατρείας) και η γυναίκα του Αμφίωνα, η Νιόβη, απαξίωσε το (νέο) θεό, λέγοντας πως είναι πιο καρπερή από τη μητέρα του τη Λητώ, μια που είχε δώδεκα παιδιά. [36] Ο Απόλλωνας και η Άρτεμη τα σκότωσαν για να υπερασπίσουν την… τιμή της μάνας τους. Οι άλλοι θεοί δεν φάνηκαν να συμφωνούν με το φόνο… Ο Δίας πάγωσε το χρόνο για εννιά μέρες. Μετά, τα άτυχα θύματα θάφτηκαν από τους θεούς, λέει ο Όμηρος. [37] Αν αυτό δεν είναι απόδειξη του χάσματος ανάμεσα στον Απόλλωνα και τη ντόπια θρησκεία, τι είναι; ποιητική… άδεια;
Η Νιόβη ήταν κόρη του Τάνταλου, που κι αυτός συμπτωματικά, τιμωρήθηκε ως ασεβής. Ο Θηβαίος Κάανθος, επίσης, σκοτώθηκε από το θεό, που του είχε απαγάγει την αδελφή, και για εκδίκηση έβαλε φωτιά στο ναό του. [38] Ο Ακταίων, ήταν απόγονος του Κάδμου από την κόρη του, Αυτονόη. Όταν κυνηγούσε, είδε την Άρτεμη γυμνή, και αυτή τον μεταμόρφωσε σε ελάφι, για να καταβροχθιστεί από τα σκυλιά του. Άλλοι λένε πως ήθελε να παντρευτεί τη Σεμέλη, τη μαμά του Διονύσου, φιλενάδα του Δία. [39] Άλλος ένας «Ιερός πόλεμος». Οικογένειες ξεκληρίζονται, και επιπλέον, συκοφαντούνται και ως «ασεβείς», «ματάκηδες», κλπ. Εκτός αν προτιμάτε την ανάλυση πως η Νιόβη είναι ο πάγος που λιώνει μαζί με τα παγάκια του από τις ακτίνες του ηλιακού θεού…. [40]
Οι Απολλώνιοι έδρασαν με τόσο θράσος στη Θήβα, γιατί η λατρεία τους είχε φτάσει εκεί μαζί με τον ιδρυτή της πόλης, Κάδμο, από την Φοινίκη. Οι πιστοί του Απόλλωνα έλπιζαν στην υποστήριξη της παλιάς δυναστείας που θα επανέρχονταν, με τον απόγονο του Κάδμου Λάιο, ειδικά αφού «είχαν βάλει στη θέση τους» τόσους βασιλείς. Τα πράγματα δεν πήγαν όπως τα ήθελαν, γιατί οι διάδοχοι του Κάδμου δεν υποστήριξαν με θέρμη τη νέα λατρεία, και ο ίδιος είχε συμβιβαστεί με τους παλιούς θεούς. Η Ελλάδα αντιστέκονταν ακόμα στην Αιγυπτο-Φοινικο-Θρακική [41] θρησκευτική εισβολή. Το αίμα θα κύλαγε άφθονο.
Η Σφίγγα
Οιδίπους.
Σύντομη εξιστόρηση του Μύθου.
Ο Βασιλιάς της Θήβας Λάιος, που συνέχισε τη δυναστεία του Λάβδακου, πήρε χρησμό από τους Δελφούς, πως αν κάνει γιο, αυτός θα τον σκοτώσει. Όταν γεννήθηκε ένα αγόρι, το εγκατέλειψαν στο βουνό. Το βρήκαν κάτι βοσκοί, και το έσωσαν.
Το παιδί ονομάστηκε Οιδίπους. Ανατράφηκε από το βασιλιά της Κορίνθου ως διάδοχος του, γιατί δεν είχε παιδιά. Όταν μεγάλωσε, άκουσε υπαινιγμούς για την καταγωγή του, και απευθύνθηκε στους Δελφούς για να μάθει την αλήθεια. Το Μαντείο του είπε απλά, πως θα σκοτώσει τον πατέρα του και θα παντρευτεί τη μάνα του.
Ο Οιδίπους κατευθύνθηκε προς τη Θήβα, με σκοπό να μην επιστρέψει ποτέ στην Κόρινθο όπου πίστευε πως ήταν οι γονείς του, ώστε να αποφύγει το έγκλημα. Στο δρόμο συνάντησε τον πατέρα του, Λάιο, και αφού τσακώθηκαν, τον σκότωσε, χωρίς φυσικά να γνωρίζει ποιος ήταν.
Μετά απάντησε στο αίνιγμα της Σφίγγας, ενός τέρατος που λυμαίνονταν τη Θήβα, και τη σκότωσε. Σαν ανταμοιβή, τον πάντρεψαν με την χήρα του Λάιου, την βασίλισσα. Έτσι, ο Οιδίποδας έγινε βασιλιάς της Θήβας. Με αυτόν τον τρόπο σκότωσε τον πατέρα του και παντρεύτηκε τη μάνα του…
Αργότερα έπεσαν συμφορές στη πόλη (επιδημία και ακαρπία) και το Μαντείο είπε πως ο φονιάς του Λάιου πρέπει να διωχτεί. Ο Οιδίποδας έμαθε όλη την αλήθεια από το μάντη Τειρεσία. Εμφανίστηκαν και οι βοσκοί που τον είχαν μαζέψει, του έδειξαν τα μωρουδιακά του κλπ.
Ο Ήρωας πείστηκε, έβγαλε τα μάτια του, καταράστηκε τους δυο γιούς-αδελφούς του, τον Ετεοκλή και τον Πολυνείκη, και έφυγε από την Θήβα. Αργότερα αυτοκτόνησε σε ένα γκρεμό. Η μάνα-γυναίκα του Ιοκάστη κρεμάστηκε. Οι παραλλαγές του Μύθου είναι άπειρες. Πολλές από αυτές θα χρησιμοποιηθούν για την ερμηνεία του.
Η εκτεταμένη παρουσία των Σφιγγών
στην αρχαία τέχνη δείχνει την
θρησκευτική τους σημασία
Ερμηνεία του Μύθου
Το Μαντείο των Δελφών, δηλαδή οι πιστοί του Απόλλωνα, είχαν κηρύξει πόλεμο (και) στους βασιλιάδες της Θήβας. Αφού ξεμπέρδεψαν με τους «ασεβείς» βασιλιάδες Πενθέα και Λάβδακο, αφού η Άρτεμη καθάρισε τον ανιψιό του Κάδμου Ακταίωνα ως… ηδονοβλεψία, αφού σκοτώθηκε ο Αμφίων και ξεκληρίστηκαν οι διάδοχοί του, οι Απολλώνιοι τα έβαλαν με τους υπόλοιπους Λαβδακίδες, τη γνήσια βασιλική δυναστεία που επανήλθε μετά τον Αμφίωνα. Αυτοί φαίνεται πως είχαν στο μεταξύ απαρνηθεί τις ανατολικές λατρείες της Αιγύπτου και της Φοινίκης, που εισήγαγε ο Κάδμος, του Απόλλωνα και του Διόνυσου, δηλ του Ώρου και του Όσιρι, και είχαν ταυτιστεί με την πραγματικά αρχαία Ελληνική θρησκεία. (την Αιγαιϊκή, που τη λένε «προελληνική») Μάλιστα, λέει, δεν υπάκουαν σε όλους τους χρησμούς των Δελφών!
Η δημόσια λατρεία του Απόλλωνα είχε καταργηθεί. Ο «χορός» στον «Οιδίποδα τύραννο» του Σοφοκλή, λέει πως επί βασιλείας του Λάιου: «…έσβησαν οι χρησμοί που δόθηκαν παλιά στο Λάιο, δεν γίνονται πια πιστευτοί. Δεν αποδίδονται πια τιμές στον Απόλλωνα φανερά. [42] Κατέρρευσαν τα θεία…» (στ. 906 κ. έ.)
Αρχικά οι Δελφοί απαγόρεψαν στο βασιλιά Λάιο να τεκνοποιήσει. (δηλαδή ήθελαν να σταματήσει η δυναστεία του) Λένε πως η αρχή του κακού ήταν η οργή του Απόλλωνα προς τον Λάιο, γιατί δεν υπάκουσε στο χρησμό. Μετά είπαν πως η Ήρα ή άλλος Ολύμπιος, έστειλε το τέρας Σφίγγα για να τον τιμωρήσει, είτε για την ανυπακοή του, είτε γιατί ήθελε να αποπλανήσει τον Χρύσιππο, ένα ωραίο αγοράκι που αυτοκτόνησε. Μα, εδώ ο Δίας είχε απαγάγει τον Γανυμήδη για να τον πηδάει! Πάλι δήθεν καταραμένοι και αμαρτωλοί Ήρωες. Και όμως, ο Λάιος δέχονταν νεκρική λατρεία στη Θήβα.
Το παιδί του, ο Οιδίποδας δέχτηκε χρησμό από τους Δελφούς πως θα παντρευτεί τη μάνα του και θα σκοτώσει τον πατέρα του, και έκανε τα πάντα για να το αποφύγει. Αυτό ήταν η μόνη… αμαρτία του! Ο θεός (!) τον άφησε να διαπράξει το ανοσιούργημα άθελά του, και μετά ξέσπασε με… οργή πάνω στη πόλη, φέρνοντας επιδημία και ακαρπία. Στην ουσία, άφησε να περάσουν δεκαετίες, περιμένοντας να έρθει μια ευκαιρία, κάποια κρίση στην πόλη, ώστε να γίνει πιστευτός. Γιατί η οργή του δεν ξέσπασε αμέσως μετά τον μιαρό φόνο και τον γάμο;
Όσο για την πραγματική ταυτότητα του Οιδίποδα, τρέχα γύρευε. Η εγκατάλειψη των νεογέννητων ήταν νόμιμη στην Ελλάδα, την πατρίδα του πολιτισμού, [43] και θα έπρεπε να υπάρχουν δεκάδες, ίσως και χιλιάδες «γνήσιοι γιοι του Λάιου»… Υπάρχει Μύθος που παρουσιάζει πολλούς «γνήσιους γιους» του Λάιου να παρουσιάζονται στη Σφίγγα, που, εδώ, εμφανίζεται ως κόρη του βασιλιά της Θήβας, που τους ρωτούσε αν γνωρίζουν ένα βασιλικό μυστικό, κάποιον κρυφό χρησμό, για να επιλέξει τον γνήσιο. [44]
Οι Δελφοί είπαν πως πρέπει να τιμωρηθεί ο φονιάς του Λάιου, και τον χρησμό συμπλήρωσε ο Μάντης Τειρεσίας, ο πατέρας της Μαντώς, από την οποία ξεκίνησε το ξεκλήρισμα των Αμφιονιδών. (δες προηγούμενο κεφ.) αποκαλύπτοντας πως ο Οιδίποδας ήταν ο φονιάς και ο γιος. Το αμάρτημα όμως ήταν ευθύνη του ίδιου του θεού και όχι του Ήρωα, γιατί αυτός δεν ήξερε πως οι γονείς του ήταν στη Θήβα. Ο Απόλλων –το Μαντείο- ήθελε να αμαρτήσει ο Οιδίπους, και όχι να προληφθεί η πράξη του: «Απόλλων ταδ’ ην, Απόλλων φίλοι, ο κακά κακά τελών εμά τάδ’ εμά πάθεα» [45] («…ο Απόλλων ήταν, ο Απόλλων, φίλοι, που με κακία έστειλε τα κακά, τα παθήματά μου…») λέει ο Οιδίποδας.
Αυτή είναι η ερμηνεία του Μύθου αν παραδεχτούμε την θεότητα του Απόλλωνα. Ένα σατανικό σχέδιο του Φοίβου, που, προειδοποιώντας τάχα, οδηγούσε τα γεγονότα όπου ήθελε. Αν ο Οιδίπους δεν είχε «ειδοποιηθεί», δεν θα πήγαινε στη Θήβα, και δεν θα γίνονταν πατροκτόνος και αιμομίκτης. Αυτό ήταν το πνεύμα του Φοίβου, που οι πρόγονοι τον αποκαλούσαν «Λοξία». Ας θυμηθούμε και τον Εβραίο Γιεχωβά που ενέπνεε, όταν ήθελε, «πνεύμα ψευδές». (δες κεφ. «Εβραϊκά χαρακτηριστικά»)
Ερμηνεύοντας το Μύθο πιο λογικά, έχουμε μια τυπική σκανδαλοθηρική καταγγελία, σαν αυτές που και σήμερα ανατρέπουν κυβερνήσεις σε κάθε κράτος. Οι Δελφοί «ανακάλυψαν» ένα «τρομερό» σκάνδαλο στον βασιλικό οίκο της Θήβας και το κατάγγειλαν, εκμεταλλευόμενοι τον πανικό μιας επιδημίας.. (θα μας κάψει ο θεός, αυτά παθαίνουμε για τις αμαρτίες μας και άλλα τέτοια «μεσαιωνικά») Στόχος τους ήταν η ανατροπή της βασιλικής δυναστείας, που δεν τα πήγαινε καλά με τη νέα θρησκεία, από τότε που αυτο-εξορίστηκε ο Κάδμος… «Δεν είμαι δικός σου δούλος, αλλά του Απόλλωνα», [46] λέει ο Μάντης Τειρεσίας στον βασιλιά του, τον Οιδίποδα.
Η σφίγγα
Αν ήσασταν ο Οιδίπους, θα θέλατε να εκδικηθείτε τους Δελφούς για τους παραπλανητικούς, ημιτελείς και δυσερμήνευτους χρησμούς, που έμοιαζαν με τα αινίγματα της Σφίγγας. Το έκανε. Σύμφωνα με έναν αρχαίο σχολιαστή του Ευριπίδη, η Σφίγγα ήταν Προφήτισσα που έδινε δυσερμήνευτους χρησμούς, όχι το τέρας που λένε άλλες παραλλαγές. Και ο Σοφοκλής την αποκαλεί: «γαμψώνυχα παρθένον χρησμωδόν» (παρθένα μάντισσα με γαμψά νύχια) [47] Φανταστείτε πως δεν είχε γνωρίσει ποτέ του καλόγρια…
Άλλοι λένε πως εκτός από το ομώνυμο τέρας, υπήρχε και «θειοτέρα και πολύ σοφωτέρα» Σφίγγα. [48] Άλλοι, πως ήταν άνθρωπος, μια λησταρχίνα… Το αίνιγμα δίδαξαν στη Σφίγγα οι ακόλουθες του Απόλλωνα, οι Μούσες, [49] ενώ την έστειλε η ίδια η Ήρα. Η Σφίγγα, λοιπόν, όπως η Πυθία, εμπνέονταν και καθοδηγούνταν από τους θεούς. Επίσης, απάγγελε τα αινίγματά της έμμετρα, όπως έμμετροι ήταν και οι χρησμοί της Πυθίας. «Σκληρά αοιδός» (άπονη τραγουδίστρια) αποκαλείται. [50]
Ήταν κόρη της Έχιδνας και του Τυφώνα, που ήταν και αυτοί θεοί, αν και τρομακτικοί. Ο Τυφώνας, ήταν, λέγανε, παιδί της Γης ή της Ήρας, από παρθενογένεση. Άρα, η Σφίγγα ήταν εγγονή της. Η Έχιδνα ήταν μητέρα του αετού του Δία, και του φύλακα του Άδη, του Κέρβερου [51] Η Σφίγγα ήταν λοιπόν, μαθήτρια των Μουσών και αδελφή των ιερών ζώων του Βασιλιά των θεών και του Πλούτωνα. Βέβαια, η Έχιδνα γέννησε πολλά άλλα τέρατα, όχι τόσο ιερά. (Λερναία Ύδρα, Χίμαιρα, κλπ) Σε ποια κατηγορία ανήκε η Σφίγγα; Ακόμα και ο Οιδίπους και οι Θηβαίοι, μιλάνε γι’ αυτή με σχετικό σεβασμό: «σκληρά αοιδός», «ποικιλωδός Σφίγξ», (Σφίγγα με πολλά τραγούδια) «ραψωδός κύων», [52] (σκυλί που τραγουδάει) «πτερόεσσα κόρη» (φτερωτή παρθένα) [53]
Στον διάκοσμο του θρόνου του Δία, στην Ολυμπία, παριστάνονταν πλάι – πλάι, ο φόνος των παιδιών της Νιόβης από τον Απόλλωνα και την Άρτεμη με την αρπαγή των παιδιών των Θηβαίων από Σφίγγες. [54] (πληθυντικό χρησιμοποιεί ο Παυσανίας) Είναι προφανές πως οι εικονιζόμενες σφαγές ήταν διαταγμένες από τους θεούς, και στήριζαν (συμβολικά) το θρόνο, την εξουσία, του Βασιλιά του Ολύμπου. Τη νέα θρησκεία, ντε!
Ρωμαϊκοί θρόνοι με Σφίγγες. Το ανθρωποφάγο έξυπνο τέρας
στηρίζει την εξουσία του θεοποιημένου Αυτοκράτορα,
που ταυτίζεται με τον Δία της Ολυμπίας…
Το αίνιγμα της Σφίγγας για τις τρεις ηλικίες του ανθρώπου σχετίζεται με την Αιγυπτιακή αναπαράσταση των θεών σε τρεις ηλικίες. [55] Η σύλληψη της μορφής της προέρχεται από το ζώο μπαμπουίνος, (κυνοκέφαλος) «που έχουν εμφάνιση όχι πολύ διαφορετική από τις ζωγραφιστές». [56] Μάλιστα, μια ποικιλία του ονομάζεται Papio Sphinx. Αφού η Σφίγγα είναι Αιγυπτιακής καταγωγής, συνδέεται άμεσα με την Απολλώνια λατρεία, άλλωστε το τέρας διδάχτηκε από τις Μούσες, τις ακόλουθες του θεού. Πολλοί έλεγαν πως ο Κάδμος, εκτός από την Αιγυπτιακή καταγωγή του, ήρθε από την Αίγυπτο, όχι από την Φοινίκη. [57] Έτσι κι αλλιώς, ο Φοίβος – Ώρος λατρεύονταν και στις δυο χώρες.
«οι Αιγύπτιοι στήνουν τις Σφίγγες μπρος στους ναούς γιατί οι εξηγήσεις για τον θεϊκό λόγο είναι αινιγματικές και ασαφείς» [58] Τα ίδια λέει και ένας Δελφικός ιερέας: «…όπως υποδηλώνουν αναμφίβολα αυτοί» [οι Αιγύπτιοι] «στήνοντας με επιείκια τις Σφίγγες μπρος στα ιερά, γιατί η θεολογία τους έχει αινιγματική σοφία» [59] Ακριβώς αυτή τη θέση είχε η Σφίγγα των Ναξίων στους Δελφούς, και το ίδιο αινιγματικοί ήταν οι χρησμοί τους. Όπως οι Αιγυπτιακές Σφίγγες, αλλά και οι Πυθίες, δεν βρίσκονταν μέσα, αλλά έξω από το ναό.
Σφίγγα απεικονίζονταν και στο κράνος της χρυσελεφάντινης Αθηνάς του Φειδία, [60] προφανές σύμβολο θεϊκής σοφίας. Οι απεικονίσεις Σφιγγών στην αρχαία τέχνη είναι άπειρες, και αποδείχνουν καλύτερα από κάθε άλλη ανάλυση πως είχαν ιερό ρόλο. Ήταν απεικόνιση της Μαντείας και της αρχαίας Ιεράς εξέτασης…
Ο «θείος λόγος» δεν απέχει από τη Μαντεία και τη Σοφία, που ήταν έννοιες ταυτόσημες στην αρχαιότητα, ακόμα και στην Παλαιά Διαθήκη. [61] Οι Σφίγγες συμβόλιζαν τους Δελφικούς χρησμούς που ήταν αινιγματικοί – διφορούμενοι. (δεν έχουν καταλάβει, λέει, το νόημα του αφιερώματος των Ναξίων οι σύγχρονοι επιστήμονες, [62] να τους το εξηγήσω ευχαρίστως: Η Σφίγγα ήταν η Πυθία.)
Οι Πυθίες συμβολίζονταν με τη Σφίγγα για να φανεί ότι οι χρησμοί δεν επηρεάζονταν από τις προσωπικότητες της καθεμιάς. Όλες ήταν ενσαρκώσεις της πρώτης. Κάτι παρόμοιο και γενικότερο αφήνει να εννοηθεί ο Πλούταρχος όταν μιλά για την πρώτη Σίβυλλα.
Αν η Σφίγγα ήταν ένα απλό κακοποιό τέρας, δεν θα είχε τέτοια διάδοση στην αρχαία τέχνη, και μάλιστα απεικονισμένη με εξιδανίκευση. Βρίσκονταν στημένη παντού στην Ελλάδα, στην Αίγυπτο, αλλά και στη Φοινίκη, όπως μαρτυρούν άπειρα αρχαιολογικά ευρήματα. Υπάρχουν πολλές παραστάσεις γυναικών – Ιερειών, και μαρτυρίες για αγάλματα ή «εικόνες» τους. Από όσο γνωρίζω, δεν έχει διασωθεί καμία αναπαράσταση Πυθίας, ή ανάλογη μαρτυρία. Άρα, οι Πυθίες απεικονίζονταν από τις Σφίγγες, ή δεν εικονίζονταν καθόλου, πράγμα απίθανο! [63]
Η διαπίστωση πως οι Σφίγγες ήταν συμβολικές εικόνες της Πυθίας, είναι ένα ελάχιστο βήμα, αλλά τεράστιο άλμα για την ερμηνεία του Μύθου του Οιδίποδα. Η παραλλαγή που θέλει τη Σφίγγα να ρωτάει τους νόθους γιούς του Λάιου για ένα κρυφό χρησμό, την εμπλέκει με τη Μαντεία. Η παραλλαγή που την παρουσιάζει ως γυναίκα – λησταρχίνα, λέει ότι ήρθε από μακριά για να εγκατασταθεί στην περιοχή. Υπήρχε ένας βράχος στη Θήβα, όπου κάθονταν η προφήτισσα Μαντώ. [64] Σε βράχο ανέβηκε και η πρώτη Σίβυλλα για να προφητέψει. [65] Η Σφίγγα κάθονταν στο όρος Φίκιο. Κάθε εκδοχή του Μύθου δίνει ένα κομμάτι της αλήθειας. Αν τα συνθέσουμε, έχουμε την περιγραφή μιας παράνομηςΑιγύπτιας Πυθίας.
Η απόπειρα καθιέρωσης της λατρείας ξένων θεών στην Θήβα, που ξεκίνησε με τον Κάδμο, κατέληξε με τους Απολλώνιους να καταφεύγουν στα βουνά μαζί με την Σφίγγα – Μαντώ – Πυθία τους, και να δρουν ως ληστές, αντεκδικούμενοι αυτούς που τους εξόρισαν, πιθανά μετά το φόνο των παιδιών του βασιλιά (της Νιόβης) δηλ. ένα αποτυχημένο πραξικόπημα με στόχο την (ανα) κατάληψη της εξουσίας.
Έχει σημειωθεί -όχι μόνο από μένα- πως η ύπαρξη του Μαντείου των Δελφών πριν τα Τρωικά, όπου τοποθετείται η ιστορία του Οιδίποδα, είναι ετεροχρονισμός. [66] Η παρουσία όμως της απομονωμένης Σφίγγας – Πυθίας που μισείται από όλους γιατί μιλά με αινίγματα, είναι ίσως η αρχαιότερη μαρτυρία για τις πρώτες προσπάθειες ίδρυσής του.
Όπως να ‘χει, οι Θηβαίοι είχαν επικηρύξει τη Σφίγγα, ο Οιδίπους την καθάρισε και τον έκαναν βασιλιά. Το Μαντείο άδραξε την ευκαιρία και αντεκδικήθηκε «αποκαλύπτοντας» πως είχε παντρευτεί τη μάνα του και σκοτώσει τον πατέρα του, βασισμένο στο ότι ο Οιδίποδας ήταν υιοθετημένο έκθετο, ένας θεός ξέρει από πού… (Ο ίδιος ο Ήρωας είχε δώσει την ιδέα στο Μαντείο έμμεσα, ρωτώντας για την καταγωγή του) Το Μαντείο θυμήθηκε το φόνο του Λάιου μόνο όταν ήρθε η επιδημία και η ακαρπία! Έτσι έγινε πιστευτός ο χρησμός εναντίον του Οιδίποδα… Οι άλλες αποδείξεις θα μπορούσαν να έχουν κατασκευαστεί, και μάλιστα από το ίδιο το Μαντείο που είχε καθοδηγήσει βήμα-βήμα τα γεγονότα, ή από τον Τειρεσία, που η κόρη του Μαντώ-Πυθία-Σφίγγα ξεκίνησε την υπόθεση, χωρίς να αποκλείεται να ήταν και αληθινές.
Η εκδίκηση του Μαντείου συνεχίστηκε. Η λατρεία του Δωδεκάθεου επιβλήθηκε, τελικά, σε μια άδεια πόλη, μια που οι Θηβαίοι την εγκατέλειψαν, παίρνοντας το δρόμο της προσφυγιάς. Οι απόγονοι του Οιδίποδα –οι συνεχιστές της δυναστείας- εξοντώθηκαν. Στόχος του ήταν και η πολιτική αναταραχή και η αναρχία. Θα το συνδυάσουμε με την πραγματική καταγωγή του Άδραστου, και τον πραγματικό λόγο της επακόλουθης εκστρατείας των «Επτά επί Θήβας» κατά τη γνώμη μου πάντα…
Κατά τα άλλα, εμείς (και οι ψυχολόγοι) απασχολούμεθα με τα υπαρξιακά προβλήματα του Οιδίποδα. Το μόνο που κατανοήσαμε από τη διαμάχη Δελφών – Θήβας, όπως μας εξήγησε και ο Μέγας Φρόυντ, είναι πως όλοι θέλουμε να πηδήξουμε τη μάνα μας!!! Τα κόλπα του Απόλλωνα – Ηλία δεν τον απασχόλησαν… Τι «ξεκάρφωμα» κι αυτό! Ιουδαϊκό!
Σαράντα -παλικάρια από την Τροία- επτά «επί Θήβας».
Πόλιν δορύπονον μη προδώθ’
ετεροφώνω στρατώ…
(να μην σκλαβωθεί η πόλη από δόρυ
σε στρατό αλλόγλωσσο) [67]
Αισχύλος «Επτά επί Θήβας» στ.169-170
«Οι των Δωριέων ηγεμόνες Αιγύπτιοι ιθαγενέες»… «ό τι δε, εόντες Αιγύπτιοι, και ότι αποδεξάμενοι έλαβον τας Δωριέων βασιλείας…»… «Ως δε παρά Περσέων λόγος λέγεται, αυτός ο Περσεύς, εών Ασσύριος, εγένετο Έλλην»… «τους δε Ακρισίου γε πατέρας….είναι, κατά περ Έλληνες λέγουσι, Αιγυπτίους»
Ηρόδοτος
(αποσπάσματα)
6, 53–55
Απομείνανε οι γιοί του Οιδίποδα και τσακώθηκαν για τη διαδοχή. Οι Απολλώνιοι πήραν, φυσικά, το μέρος του χαμένου, του Πολυνείκη, που είχε καταφύγει στο Άργος, και εκστράτευσαν στη Θήβα, επίσημα για να τον κάνουν βασιλιά, ουσιαστικά δε (κατά τη γνώμη μου) για να εκδικηθούν το φόνο της Σφίγγας-Πυθίας. (Ένας από τους «Επτά», ο Παρθενοπαίος, είχε ζωγραφίσει την Σφίγγα στην ασπίδα του. [68] ) Ήθελαν να αποδυναμώσουν τον θεσμό της Βασιλείας και να ξαναστήσουν το Μαντείο που διέλυσε ο Οιδίποδας. Αρχικά σπάσανε τα μούτρα τους.
Είναι η εκστρατεία των «Επτά επί Θήβας», ο μεγαλύτερος Μυθολογικός εμφύλιος. Το Άργος, μέσω του Δαναού, που ήρθε από την Αίγυπτο, ήταν κέντρο διάδοσης της νέας θρησκείας. Οι βασιλιάδες των Δωριέων ήταν Αιγυπτιακής καταγωγής, όπως λέει ορθά κοφτά ο Ηρόδοτος. [69] Συνυπολογίζοντας την περίπτωση των Φλεγύα-Φιλάμμωνα, (αλλά και του Οινέα, όπως θα δούμε) φαίνεται πως οι Αργίτες είχαν οργανώσει «δύναμη ταχείας επέμβασης» για να υπερασπίζονται την «πάτρια θρησκεία» μας από τους… Έλληνες.
Στην εκστρατεία συμμετείχε και ο Αμφιάραος, γιος του Απόλλωνα ή απόγονός του, (μέσω του Μελάμποδα κλπ.) που δεν ήθελε να πάει, γιατί γνώριζε το τραγικό μέλλον σα Μάντης που ήταν, αλλά πρόσταξε από την άλλη το γιο του να συνεχίσει τις εκστρατείες κατά της Θήβας. Τον έπεισε, λένε, να εκστρατεύσει η γυναίκα του, που δωροδοκήθηκε. Αυτό είναι παραπλάνηση, γιατί θα δούμε πως ο Άδραστος και ο Αμφιάραος ήταν οι πραγματικοί υποκινητές της εκστρατείας. Ο Μάντης συμμετείχε με αυτοθυσία (φανατισμό) γνωρίζοντας το θάνατό του, και μάλιστα συμφιλιώθηκε με τον ανταγωνιστή του για το θρόνο, τον Άδραστο. για τον ιερό αυτό σκοπό. Ο Αμφιάραος ήταν πολύ αγαπητός στον Απόλλωνα. [70] Με τους Θηβαίους συμμάχησαν οι Φωκείς και οι Φλεγύες, οι αιώνιοι εχθροί του Μαντείου των Δελφών [71] , διότι ο Μάρτης δεν λείπει ποτέ από τη Σαρακοστή… (Δες ειδικό κεφ.)
Ο Ησίοδος αμφιβάλλει…
Να ακούσουμε τον Ησίοδο να μιλάει για την εκστρατεία των «Επτά»: «άλλους μεν [Ήρωες] κακός πόλεμος και σκληρή διαμάχη κατάστρεψαν κάτω από την εφτάπυλη Θήβα στη γη του Κάδμου όπως πολέμαγαν για τα [κοπάδια] πρόβατα εξ αιτίας του Οιδίποδα…» [72]
Αν οι Αργίτες ήθελαν να κλέψουν πρόβατα, δεν ήταν απαραίτητο να πάνε στη Θήβα… Και αν τους άρεσε η ντόπια ράτσα, δεν χρειάζονταν να πορθήσουν την «εφτάπυλη» πόλη για να τα πάρουν. Ο Όμηρος βεβαιώνει πως δεν έλειπαν τα πρόβατα από ένα τουλάχιστον από τους «Επτά», τον Τυδέα, που ήταν και μετανάστης στο Άργος, αλλά «πολλά δε οι πρόβατ’ έσκε». [73] Δεν μπορεί να τα σαλάγησε από τη Θήβα, γιατί εκεί σκοτώθηκε. Έχουμε πραγματικό διάλογο και μονομαχία ποιητών! Κάτι τρέχει… Σίγουρα, η λεία ήταν μια από τις ελκυστικές πλευρές κάθε πολέμου, αλλά νομίζω πως η μνεία της από τον Ησίοδο, είναι άτοπη. Πρέπει, λοιπόν, να την ερμηνεύσουμε ως προσπάθεια απόκρυψης της πραγματικής αιτίας του εμφύλιου. Ο Ησίοδος προφανώς δεν αποδέχεται την «επίσημη» αιτία, δηλ. την αποκατάσταση του Πολυνείκη στο θρόνο της Θήβας.
Αυτό, το κρατάμε. Η καταδίκη για «ασέβεια» κρέμονταν πάνω του. Η αναφορά του είναι τόσο άκομψη, σα να θέλει να μας σπρώξει σε έρευνα…
Τα αινίγματα του Αισχύλου.
Ο Αισχύλος στους «Επτά επί Θήβας» δεν ξεφεύγει από την κλασσική άποψη. Η εκστρατεία γίνεται για την επαναφορά του Πολυνείκη στο θρόνο. Όμως, όπως και σε πολλά άλλα κείμενα, υπάρχουν αντιφατικά αποσπάσματα που δεν ταιριάζουν με τον κύριο Μύθο, και αποκαλύπτουν τις άλλες παραλλαγές –ή την αλήθεια. Εκτός αν ο Αισχύλος έγραφε ότι του πέρναγε από το μυαλό, χωρίς λογική συνοχή. (το έχουν πει και αυτό…) Αυτό, δεν μπορώ να το δεχτώ.
Μπορώ όμως να δεχτώ πως ο δραματουργός απευθύνονταν σε κοινό που γνώριζε και μια άλλη παραλλαγή, που παρέμεινε άγραφη, (ή χαμένη σήμερα) και προσπάθησε να κρατήσει ισορροπίες, προωθώντας τελικά την επίσημη (=νέα) εκδοχή, αυτή που γράφουν όλες οι σημερινές Μυθολογίες.
Αυτή η λογοτεχνική τακτική, να εισάγονται με διάφορους τρόπους οι άλλες παραλλαγές στο σώμα του έργου, ακολουθείται σε όλη την επική ποίηση. Τα κατορθώματα των εχθρών του Διγενή Ακρίτα, πχ, παρουσιάζονται ως ψεύδη των ίδιων, αλλά μας δίνεται και η πληροφορία πως αυτά «καταλέγονταν» (=τραγουδιώνταν από το λαό)
Ο δραματουργός αναφέρει ασταμάτητα τον ξένο και αλλόγλωσσο Αργίτικο στρατό που επιτίθεται στη Θήβα. Είχε πολεμήσει κατά των Περσών, και πρέπει να είχε τονισμένη εθνική συνείδηση. Η επίσημη εξήγηση από σύγχρονους ερευνητές είναι πως γι’ αυτόν, η πολιορκημένη Θήβα είναι απεικόνιση της Ελλάδας που δέχεται επίθεση από τον ξένο, τον Περσικό στρατό. Ο ποιητής, μας λένε, ήθελε να μιλήσει για τα Περσικά, ανατρέχοντας στο Μυθικό παρελθόν. Επειδή δεν υπήρχε εξιστόρηση κάποιας Μυθικής ξένης εισβολής, διάλεξε την ιστορία του «Εμφύλιου» (;) της Θήβας.Έτσι λένε οι αναλυτές. [74] (Και όμως, είχαμε την Μυθική εισβολή των Αμαζόνων στην Αττική αλλά και εισβολή Τρώων που αναφέρει ο Ηρόδοτος, και καμιά ‘κατοστή εισβολές Φοινίκων, Θρακών, Φρυγών και Καρών…)
Δηλαδή, οι Σοφοί μας λένε πως, ο Αισχύλος, από τον πολύ του πατριωτισμό, αποφάσισε να προσβάλλει μια Ελληνική πόλη –το Άργος, που εκπροσωπούσε το αρχαίο εθνικό όνομα των Ελλήνων στον Όμηρο. («Αργείοι») Επιπλέον, Άργος σημαίνει «χώμα, γη, πατρίδα», και ήταν τοπωνύμιο που βρίσκονταν παντού στην Ελλάδα. [75] Και οι δυο πόλεις είχαν αμφισβητούμενη δράση στα Περσικά. Το Άργος κρατήθηκε ουδέτερο, αλλά δεν συμμάχησε με τους Πέρσες. Αντίθετα, η Θήβα, που ο Αισχύλος παρουσιάζει ως αμιγώς Ελληνική πόλη, ήταν πεντακάθαρα σύμμαχος των Περσών και πολέμησε εναντίον των άλλων Ελλήνων! Άρα, ο ποιητής έκανε κατάφωρα ατυχή επιλογή, αν τον αναλύσουμε με τον τρόπο της επίσημης φιλολογίας. Λέει κοτσάνες, στα απλά Ελληνικά!
Γιατί διάλεξε λοιπόν αυτό το επεισόδιο; Μα γιατί, αντίθετα με όσα λένε οι ερευνητές, δεν μπορεί να βασίστηκε στα πρόσφατα γεγονότα των Περσικών πολέμων, το αποδείξαμε, αλλά στη Μυθολογία. Αν οι «Επτά» δεν ήταν ίσως ξένη εισβολή, ήταν σίγουρα ξένη επέμβαση…
Ο στρατός των Αργείων δεν αποκαλείται ξένος γιατί είναι από άλλη Πόλη-κράτος. Αυτό θα ήταν αδιανόητο για έναν που πολέμησε στο Μαραθώνα, στη Σαλαμίνα, και τις Πλαταιές, σαν τον Αισχύλο, ματώνοντας δίπλα σε άλλους Έλληνες. Ο στρατός των «Επτά» είναι «αλλοδαπός» και δεν μιλά Ελληνικά:
Στ. 69-73, «Ω Γη και Δία και θεοί πολιούχοι και κατάρα του γονιού φριχτή Ερινύα μη μου ξεθεμελιώσετε την πόλη που την Ελληνική μιλάει γλώσσα» (Ελλάδος φθόγγον χέουσαν)
Στ. 169-170: «να μην σκλαβωθεί η πόλη από δόρυ σε στρατό αλλόγλωσσο».
Στ. 582-583: «ήρθες να κουρσέψεις την πατρική σου πόλη και τους ντόπιους θεούς φέρνοντας ξένο στρατό;» (στράτευμ’ επακτόν)
Στ. 1017 – 1019: «και πεθαμένος θα ναι μίασμα στους πατρώους θεούς, που τους ατίμασε φέρνοντας ξένο στρατό να πάρει την πόλη»
Στ. 1074 – : «με τους μακάριους (θεούς) και τη δύναμη του Δία, δεν άφησε την πόλη των Καδμείων» [Θηβαίων] «να καταστραφεί και από το κύμα του αλλοδαπού» (επί λέξει) «στρατού να πλημμυρίσει»
Σε όσα αποσπάσματα αναφέραμε, μιλά και για σύγκρουση θεών. (Θρησκειών;) Επιπλέον: στ. 217-218. «άμα χαθεί μια χώρα χάνονται και οι θεοί της» Ο Ετεοκλής μιλά για τα Ελληνικά θρησκευτικά έθιμα της Θήβας, αφήνοντας να εννοηθεί πως αντιτίθενται με τα έθιμα των αντιπάλων:
στ. 268-269. «ψάλλε εσύ ιερό παιάνα καλόδεχτο, όπως είναι η Ελληνική συνήθεια στις θυσίες» (αυτή η προτροπή δεν θα εμψύχωνε κανένα σε έναν εμφύλιο- τον έχει πάρει ο ύπνος τον Αισχύλο;)
Με αφορμή τις θεότητες που είναι ζωγραφισμένες στις ασπίδες των αντιπάλων, (Δίας και Τυφώνας) διαπιστώνεται:
στ. 509-510, «όπως σαν εχθροί θα συγκρουστούν οι δυο τους, έτσι και στις ασπίδες οι θεοί θα αντιπαλέψουν»
Αλλού, (στ. 611-612) οι «Επτά» αποκαλούνται «ανόσιοι» (=ασεβείς) και «θρασύστομοι» (=υβριστές)
Είναι λοιπόν πεντακάθαρο πως οι «Επτά» δεν μίλαγαν την ίδια γλώσσα, ούτε πίστευαν στους ίδιους θεούς με τους Θηβαίους. (αν και στην ίδια Τραγωδία ο Αισχύλος λέει το αντίθετο σε άλλα σημεία) Ποιος ήταν, λοιπόν, αυτός ο «αλλοδαπός» και αλλόθρησκος στρατός, που κινείται αντιφατικά ανάμεσα στους «κανονικούς» στίχους της τραγωδίας, και ποιοι οι στόχοι του;
Εννοείται πως οι επίσημες γενεαλογίες των «Επτά», είναι Ελληνικές. Ο «ετερόφωνος», [76] ξενόγλωσσος στρατός, όμως, είχε Αιγύπτιους και Τρώες αρχηγούς, θα το αποδείξουμε, με μερικούς προσκολλημένους Έλληνες. (Τυδέας-Πολυνείκης, κλπ.) Στόχος της εκστρατείας ήταν και η Καλυδώνα, η πατρίδα του Τυδέα. [77] Εκεί βασίλευε ο Οινέας, που «ξέχναγε» να θυσιάζει στην Άρτεμη! Οι θρησκευτικοί λόγοι της εκστρατείας είναι πεντακάθαροι. Με την βοήθεια μερικών εξορίστων Ελλήνων, οι «ετερόφωνοι» ήθελαν να ξεμπερδεύουν με όσους «ασεβείς» Έλληνες, που δεν υιοθέτησαν το Δωδεκάθεο, απόμεναν…
Ας το αποδείξουμε.
Στο δρόμο για τη Θήβα, οι «Επτά» καθιέρωσαν τους αγώνες των «Νεμείων» στη Νεμέα. Η πηγή που ήπιαν εκεί νερό οι Αργίτες, ονομάστηκε Αδράστεια, προς τιμήν της Τρωικής Αδράστειας, της θεάς της εκδίκησης. (και όχι του αρχηγού Άδραστου) Η Αδράστεια ήταν μορφή της Άρτεμης, [78] της αδελφής του Απόλλωνα, της Ασιατικής Εφεσίας θεάς που ήταν σύμμαχος των Τρώων. Είχε και το επίθετο Μυσία (Άρτεμις) [79] από την γειτονική περιοχή της Τροίας. Υπήρχε και ομώνυμη πόλη στην Τρωάδα, που είχε ιδρύσει ο Άδραστος, που πα’ να πει «Εκδικητής». Το όνομα υπήρχε και στην Φρυγία. [80] Είναι συμβολικό όνομα, μάλλον παρωνύμιο….
Αντίστοιχο της Αδράστειας στην Ελλάδα, ήταν η θεά ονομαζόμενη Νέμεσις, η Εκδικήτρια. Γι’ αυτό ο Άδραστος ίδρυσε τους αγώνες εκεί, στην πόλη Νεμέα – θεά Νέμεση, την «πόλη της εκδίκησης», όπως παρερμήνευσε, αντιστοιχίζοντας την με την Τρωική «πόλη της εκδίκησης», Αδράστεια – θεά Αδράστεια. για να τιμήσει το σκοπό της εκστρατείας, και να θυμηθεί και την… πατρίδα. Το νόημα του τοπωνύμιου Νεμέα, όμως, προέρχεται από το νέμος= βοσκή, δασος. Νεμέα= βοσκοτόπι, δασοτόπι. [81] Επειδή οι «ετερόφωνοι» δεν ήξεραν καλά Ελληνικά, ταύτισαν τη Νεμέα με τη Νέμεση, το αντίστοιχο της δικιάς τους Αδράστειας. Οι Τρώες λάτρευαν ιδιαίτερα τα υπόγεια νερά, όπως ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι. [82] Έτσι τα «Νέμεια» καθιερώθηκαν σε μια πηγή.
Είπαν πως οι αγώνες ιδρύθηκαν εις μνήμην ενός αγοριού, του Οφέλτη, (Αρχέμορου) που σκοτώθηκε από φίδι όσο η τροφός του πήγαινε τους Αργείους για να πιούν νερό. Αυτό προστέθηκε για να ταιριάξει ο θεσμός των αγώνων των «Νεμείων» με τα Ελληνικά έθιμα, γιατί εδώ, στοΕλλάντα, οι αγώνες γίνονταν πάντα προς τιμήν ενός νεκρού. «Μυστήρια ήσαν άρα, ως έοικεν, οι αγώνες επί νεκροίς διαθλούμενοι» (Μτφρ: «Άρα, [όλοι] οι αγώνες ήταν, όπως φαίνεται, τελετές που διεξάγονταν προς τιμήν των νεκρών») [83] Ο Φιλόστρατος γράφει, «αφελώς» πως οι αγώνες ήταν προς τιμήν των «Επτά»… [84] Ο Οφέλτης… πέθανε, τον χάσαμε! [85]
Φυσικά, υπάρχει και η περίπτωση να θυσίασαν τον Οφέλτη, και να το παρουσίασαν σαν ατύχημα, χρησιμοποιώντας τη νταντά του, την Υψιπύλη, που ήταν από τη Λήμνο, όπου λατρεύονταν οι Κάβειροι, των οποίων η λατρεία ήταν Τρωικής και Φοινικικής προέλευσης. Η Υψιπύλη ήταν λοιπόν ομόθρησκη με τους Τρώες (όπως θα αποδείξουμε πως ήταν) Άδραστο και Αμφιάραο. Για δες κάτι συμπτώσεις…
Η εκστρατεία των «Επτά» ήταν Σταυροφορία, με σκοπό την εκδίκηση. Αν ο Άδραστος ήταν ο ιδρυτής και της Τρωικής πόλης Αδράστειας, όπως λέει ο Μύθος, δεν μπορεί να ήταν Έλληνας. Πότε πήγε στην Τροία –πριν τον πόλεμο- και ίδρυσε πόλη «και βωμό» της θεάς ως βασιλιάς του… Άργους και της Σικυώνας – όπως λένε; Αντίθετα, ως πιστός της Εκδικήτριας Αδράστειας από την Τροία, ίδρυσε τους αγώνες των Νεμείων = Εκδίκησης. Ούτε καλά Ελληνικά δεν ήξερε, για να καταλάβει τη διαφορά του νοήματος των τοπωνυμίων. Παρακάτω θα βρούμε και άλλες τέτοιες «συμπτώσεις» [86]
Ας πάμε στην μάχη: Οι άλλοι θεοί δεν ήταν απόλυτα σύμφωνοι με τα σχέδια του Απόλλωνα. Ο Δίας, αφού έστειλε άσχημα σημάδια στους «Επτά» όταν ψάχνανε άντρες για την εκστρατεία, [87] κατακεραύνωσε τον Καπανέα τη στιγμή που είχε σχεδόν καταλάβει την πόλη. Τράβηξε κι άλλον έναν κεραυνό στον «εγγονό του» (!;) Αμφιάραο, θάβοντάς τον ζωντανό στη γη, για να τον… σώσει (!) κάνοντάς τον «Χθόνιο δαίμονα», δηλαδή εντελώς… πεθαμένο. Αυτές οι βλακείες κατασκευάστηκαν για να εξηγήσουν την επακόλουθη Ηρωοποίηση (=αγιοποίηση) του Αμφιάραου ενάντια στον γνήσιο [και «εξαφανισμένο»] Μύθο, που ήθελε το Δία να καθαρίζει αυτόν τον Τρώα Μάντη μια κι έξω.
Την ίδια ώρα, ο Απόλλων στάθηκε πάνω από την πύλη της Θήβας, κανονίζοντας να σκοτωθούν οι δυο γιοί του Οιδίποδα, ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης, για να εκδικηθεί την μισητή του Θηβαϊκή βασιλική γενιά. [88]
Η Αθηνά παράτησε τον αγαπημένο της Τυδέα, ενώ ήθελε να τον κάνει αθάνατο, γιατί τον έπιασε να επιδίδεται σε ανθρωποφαγία… Πρόκειται για έθιμο που συναντάμε σε όλες τις πρωτόγονες φυλές του πλανήτη, να τρως ένα κομμάτι του σκοτωμένου εχθρού. Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο, ο Αμφιάραος, θέλοντας να εκθέσει τον Ήρωα στην Αθηνά, έδωσε το κεφάλι του Μελάνιππου στον Τυδέα, [89] προφανώς γνωρίζοντας πως αυτός θα του έτρωγε το μυαλό, σύμφωνα με το έθιμο. Περίπου το ίδιο έκανε ο αρχηγός των Αργοναυτών Ιάσων όταν σκότωσε τον Άψυρτο. Του ήπιε το αίμα τρεις φορές. [90] Οι παραχαράκτες των Μύθων αγνοούσαν τα Ελληνικά έθιμα… Δύσκολο πράγμα, να εμφυσήσεις τα Αιγυπτιακά θρησκευτικά ιδανικά σε ένα θηρίο σαν τον Τυδέα… Η μεν σαρξ πρόθυμη, το δε πνεύμα…
Ο πραγματικός λόγος της εγκατάλειψης του Ήρωα από τους (παλιούς) θεούς ήταν πως ο Τυδέας υπερασπίζονταν το νέο θεό. Ανήκε σε αντι-Απολλώνια οικογένεια, (δες κεφ. για Οινέα) αλλά τον είχαν εξορίσει, και είχε προσκολληθεί στους «Επτά» μετά από σύγκρουση μαζί τους. Δεν σταμάτησε όμως να τσακώνεται με τους νέους συμμάχους του! Είναι ενδεικτικό της δυσφορίας των Ελλήνων στη νέα θρησκεία που μόλις είχαν υιοθετήσει. Κρίμα, γιατί ήταν ο καλύτερος πολεμιστής από την ομάδα. Μια φορά είχε πολεμήσει εναντίον πενήντα «Καδμείων» (Θηβαίων) και τους νίκησε. [91]
Ο «Βασιλιάς του Ολύμπου» (η τότε κυρίαρχη θεότητα της Ελλάδας που δεν ήταν ο Δίας) και η κόρη του δεν σήκωναν εύκολα τα κόλπα του «γιου» του, Απόλλωνα και των οπαδών του. Έτσι κι αλλιώς, όμως, Έλληνες σκοτώνονταν για χάρη του Φοίβου, με παρέμβασή του…
Επτά επί Θήβας:
Μια Τρωική σταυροφορία υπέρ των Δελφών…
Αρχίζω από το τέλος, ένα ιστορικά καταγραμμένο γεγονός. Ο αρχηγός των «Επτά» Άδραστος, δέχονταν, στους ιστορικούς χρόνους, νεκρική λατρεία στη Σικυώνα, αλλά ο Κλεισθένης, ο Τύραννος της πόλης, προσπάθησε να τον αντικαταστήσει με τον Θηβαίο Ήρωα Μελάνιππο. Εισήγαγε σαν αντιστάθμιση, και τη λατρεία του Διονύσου, του Θηβαίου θεού! Ο Μελάνιππος είχε σκοτωθεί από το γιο (ή απόγονο) του Απόλλωνα Αμφιάραο και είχε σκοτώσει το γαμπρό και τον αδελφό του Άδραστου, στον πόλεμο των «Επτά». Ήταν λοιπόν εχθροί, σε αυτήν και την άλλη ζωή. Ο Κλεισθένης ήθελε να ξεθάψει και να απομακρύνει το λείψανο του Άδραστου, αλλά οι Δελφοί το απαγόρεψαν.
Θεωρείται πως επειδή ο Ήρωας ήταν Αργίτης (αμ δεν ήταν!) θα υποστήριζε την πατρίδα του εναντίον της Σικυώνας, αλλά αυτό δεν στέκει, γιατί ο Άδραστος υπήρξε βασιλιάς και των Σικυωνίων. Για να τολμήσει ο Τύραννος να ζητήσει την απομάκρυνση του λειψάνου ενός ντόπιου βασιλιά – Ήρωα, πράγμα αδιανόητο για τα ελληνικά ήθη και έθιμα, πράγμα αφάνταστο ακόμα και σήμερα, κάτι σοβαρό πρέπει να συνέβαινε με τον Άδραστο…
Ο Άδραστος και ο Αμφιάραος ήταν Τρώες. (κατά τη γνώμη μου) Ήταν απόστολοι της νέας Απολλώνιας θρησκείας, και πολέμησαν σκληρά για να την επιβάλλουν. Όταν αυτή υιοθετήθηκε στην Ελλάδα, παράλληλα με τον Τρωικό πόλεμο, οι δυο Τρώες απόστολοι βαφτίστηκαν Έλληνες, γιατί τα πάθη του πολέμου δεν θα τους επέτρεπαν να έχουν την ιερή θέση που τους άρμοζε. Επειδή όμως ο αρχικός Μύθος τους ήταν διαδεδομένος, ο Όμηρος κατασκεύασε παράλληλες μορφές ίδιας καταγωγής, με στόχο να «αποδειχτεί» πως υπήρξε συνωνυμία και σύγχυση ιδιοτήτων ανάμεσα στους Τρώες και τους «Έλληνες» «ομώνυμους» Ήρωες.
Στην Ιλιάδα αναφέρονται ετεροχρονισμένοι, μια γενιά μετά, οι Τρώες Άδρηστος και Άμφιος (είναι ο Άδραστος και ο Αμφιάραος στην Ιωνική διάλεκτο [92] ) που επίσης γνωρίζουν πως θα σκοτωθούν μέσω του Μάντη πατέρα τους, του Μέροπα. Ο Όμηρος αναφέρει σε πολλά σημεία και τον «παλιό» Άδραστο. Αλλά, συμπίπτει η γνώση της μαντικής που αναφέρεται για τους Τρώες και τον δικό μας Αμφιάραο. Συμπίπτει το ότι σκοτώθηκαν και το γνώριζαν από πριν όπως αυτός. Άλλη αναλογία με τους «Επτά», είναι πως οι μονομαχίες με τους δυο πρώτους γίνονται πάνω σε άρμα, όπως και με τον Αμφιάραο στη Θήβα.
Όμως ο Άδραστος επέζησε από τον πόλεμο στη Θήβα. Όχι σε όλες τις παραλλαγές του Μύθου όμως! Και ο Όμηρος μας αφήνει προς στιγμή την εντύπωση πως ο Τρώας Άδραστος θα μείνει ζωντανός! Ο Μενέλαος τον λυπάται και τελικά τον σκοτώνει ο Αγαμέμνων. Μετά, ο ποιητής τον ξανασκοτώνει, από τον Διομήδη και τον Οδυσσέα, μαζί με τον αδελφό του. [93] Μάλλον στο δεύτερο σκοτωμό ο Όμηρος απλά υπενθυμίζει πως σκοτώθηκαν και οι δυο, σύμφωνα με την προφητεία. Τρίτος Άδραστος σκοτώνεται από τον Πάτροκλο. [94] Αυτός μάλλον είναι άλλο πρόσωπο.
Ο Όμηρος θεωρεί τον Μέροπα, τον πατέρα των Τρώων Άδραστου και Αμφιάραου ως τον καλύτερο Μάντη στον κόσμο. (Η Τροία ήταν το κέντρο της μαντικής) Στην Οδύσσεια, θεωρεί ως καλύτερο Μάντη του κόσμου τον Πολυφείδη, που είναι ξάδερφος του «Έλληνα» Αμφιάραου. [95] Πατέρας του Πολυφείδη είναι ο Μάντιος, ένα συμβολικό όνομα, κάποιος Μάντης. Η Μαντική ήταν τόσο σημαντική, που ο Όμηρος (ή οι Όμηροι) δεν μπορεί να κάνει λάθος, ούτε να πέφτει σε αντίφαση… Το χάρισμα μένει στην ίδια οικογένεια, που είναι Τρωική στην Ιλιάδα, και… Ελληνική στην Οδύσσεια! (οι Μάντεις προέρχονταν από γένη-οικογένειες με κληρονομικό χάρισμα-ιδιότητα) Βλέπουμε λοιπόν ζωντανά την «Ελληνοποίηση» των δυο Ηρώων, μια που όλοι παραδέχονται πως η Οδύσσεια είναι μεταγενέστερη της Ιλιάδας.
Οι «συμπτώσεις» συνεχίζονται. Στην Οδύσσεια αναφέρονται, ως συγγενείς του «Έλληνα» Αμφιάραου, οι Κλείτος και Αντιφάτης. Και οι δυο όμως είναι Τρώες στην Ιλιάδα! [96] Φυσικά, και πάλι οι «Έλληνες» Κλείτος και Αντιφάτης είναι αρχαιότεροι των Τρώων αντιστοίχων τους.
Συνοπτικά, έχουμε δυο οικογένειες, μια Τρωική και μια Ελληνική, με τα ίδια ονόματα κυρίων προσώπων και συγγενών και τα ίδια γενικά χαρακτηριστικά και ιδιότητες, (είναι οι καλύτεροι μάντεις του κόσμου) πράγμα απίθανο. Η μία από αυτές, η Ελληνική, είναι εμφανώς κατασκευασμένη για να καλύψει την Τρωική επέμβαση στη Θήβα, που καθοδηγήθηκε από την Τρωική οικογένεια.
Φαίνεται πως ο Άδραστος ήταν ο ιδρυτής της Αδράστειας. Η επικρατούσα άποψη είναι πως η πόλη ιδρύθηκε από Έλληνες αποίκους που μετέφεραν και τη λατρεία του Άδραστου στην Τρωάδα. Η πόλη όμως ήδη υπάρχει ως Τρωική στην Ιλιάδα. [97] Είναι πιθανότερο πως η λατρεία του Άδραστου, και ο ίδιος ο Ήρωας, προήλθαν από την Τροία, πριν την πτώση της, μαζί με την Απολλώνια λατρεία, και εντάχθηκαν στους Ελληνικούς Μύθους. [98]
Τα ομηρικά έπη, λοιπόν, προσπαθούν έντεχνα να αποσυνδέσουν τους Τρώες προφήτες Άδραστο και Αμφιάραο από το Μύθο των «Επτά» παρουσιάζοντας το θέμα σαν απλή συνωνυμία, που επεκτείνεται, παράδοξα, και σε όλη την οικογένεια τους, αλλά και τις ιδιότητές της! Δείχνουν έμπρακτα πως οι «δικοί μας» Άδραστος και Αμφιάραος, δεν ήταν οι Τρώες Άδραστος και Αμφιάραος. Έζησαν σε άλλη εποχή, αλλά τους μπερδέψαμε, γιατί είχαν παρόμοια ιστορία και παρόμοιες…ικανότητες! Ας μην παραβλέπουμε πως ο Κλεισθένης είχε απαγορεύσει την απαγγελία των Ομηρικών επών, που ήταν μέρος της λατρείας του Άδραστου. [99]
Πως βρέθηκαν οι Τρώες στην Ελλάδα; Ο Ηρόδοτος μιλά για Τρωική εισβολή στην Θεσσαλία, [100] και ο Πλούταρχος μιλά για κούρσεμα της Τροιζήνας από τον Έκτορα. [101] Η Ελλάδα, φαίνεται, βρέθηκε υπό Τρωική κατοχή, δεν ξέρουμε για πόσο. Αναφέρονται όμως μια Τρωική κοινότητα στην Αθήνα προ του πολέμου, [102] και διάφοροι Τρώες που βασίλεψαν στην Ελλάδα ως… αιχμάλωτοι πολέμου μετά την άλωση της πόλης! (Έλενος, Τεύκρος, Ανδρομάχη) Είναι φανερό πότε και πως βασίλεψαν στην πραγματικότητα. Ένας από δαύτους, ήταν και ο Άδραστος.
Υπάρχει βέβαια και άλλη εξήγηση: Οι συμπτώσεις της Ιλιάδας και της Μυθολογίας είναι δικαιολογημένες. Ο Άδραστος και ο Αμφιάραος ήταν Έλληνες, όπως λέει ο μύθος. Απλά, οι Τρώες τους ανακήρυξαν Άγιους και Προφήτες του θεού της Τροίας, έδωσαν το όνομά τους σε μια πόλη της Τρωάδας, και ονομάτιζαν και τα παιδιά τους σαν αυτούς, γιατί υπερασπίστηκαν με το αίμα τους την διάδοση της λατρείας του Τρώα θεού στην Ελλάδα. Κάτι σα τον Κύριλλο και Μεθόδιο στους Σλάβους, ή τον Άγιο Ιάκωβο τον Πέρση. Δεν μπορώ να φέρω αντίρρηση σε αυτό, αν και πάλι προκύπτει το θέμα της πρόγνωσης του θανάτου τους, και οι εκτεταμένες συμπτώσεις και συνωνυμίες. Αλλά να θεωρήσω τον Άδραστο τοπικό θεό-Ήρωα της Σικυώνας ή της Νεμέας, που ταυτόχρονα λατρεύονταν και ονομάτιζε πόλεις στην Τροία, λυπάμαι, δεν το αποδέχομαι. ούτε και μπορώ να αποδώσω την Ελληνική λατρεία σε έναν Ήρωα Άδραστο, και την Τρωική λατρεία στην θεότητα Αδράστεια.
Υπάρχει περίπτωση αθώας μεταφοράς «επικού προτύπου», από τους «Επτά» στην Ιλιάδα. Με τα ίδια ονόματα, τόσο των Ηρώων όσο και της οικογένειάς τους, και με τα ίδια μαντικά χαρίσματα; Ο Άδραστος και ο Αμφιάραος ήταν κύρια πρόσωπα στο έπος των «Επτά», και τα ονόματα δεν μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν τυχαία. Υπάρχει και το θέμα της πλοκής του Έπους, που θυσιάζεται για να υπογραμμιστούν οι παράλληλες ιστορίες. Η υιοθέτηση της εθελοντικής συμμετοχής και άλλων Ηρώων στον πόλεμο παρά τη βεβαιότητα του θανάτου τους, εξασθενίζει την τραγικότητα και μοναδικότητα της μορφής του Αχιλλέα, που ακολουθεί το ίδιο πρότυπο. Η ροή της αφήγησης δεν παρουσιάζει τέτοια δραματική ανάγκη. Η μοίρα των δυο Τρώων Ηρώων αναφέρεται σε έναν απλό κατάλογο πολεμάρχων. Ενάντια σε κάθε δεοντολογία, αποκαλύπτεται πως θα σκοτωθούν, ενώ η μάχη δεν έχει αρχίσει!
Διασώθηκε ένα μικρό ανεξάρτητο απόσπασμα που ονομάστηκε «Αμφιαράου εξέλασις», όπου ο Ήρωας μιλάει στο γιο του τον Αμφίλοχο:
«Τα μυαλά του χταποδιού να ‘χεις παιδί μου, ηρωικέ Αμφίλοχε, να προσαρμόζεσαι σε κάθε λαό που πηγαίνεις, κάθε φορά να αλλάζεις για τον καθένα, και να ακολουθείς [τα έθιμα] του [κάθε] τόπου» [103] Το απόσπασμα αυτό αναφέρεται και σε άλλη διασκευή, με το ίδιο νόημα. [104]
Θα πείτε πως «κάθε λαός» («Δήμος» στο πρωτότυπο) δεν σημαίνει τίποτα στην πολυδιασπασμένη Ελλάδα. Ας ακούσουμε όμως και τον Φιλόστρατο:
«Τον Αμφιάραο, που λένε πως βρίσκεται μέσα στη γη σε σοφό άδυτο, και το γιο του τον Αμφίλοχο πρέπει να τους γνωρίζεις καλύτερα από μένα, γιατί δεν είσαι μακριά από τη χώρα των Κιλίκων» [105] [:της Κιλίκων ηπείρου]
Ο Φιλόστρατος απευθύνεται σε ένα Φοίνικα, «απ’ αυτούς που κατοικούν γύρω από τη Σιδώνα και την Τύρο» [106] που «δεν είναι μακριά» από την Κιλικία. Ο Αμφίλοχος συμμετείχε στον Τρωικό πόλεμο ως Έλληνας. Αυτός ο γιος του Αμφιάραου, μαζί με το γιο του Απόλλωνα Μόψο, είχαν θεμελιώσει την πόλη Μαλλοί εκεί, στην Κιλικία. Όμως οι δυο Μάντεις τσακώθηκαν και τελικά σκοτώθηκαν μεταξύ τους. Στους Μαλλούς υπήρχε Μαντείο του Αμφίλοχου και του Μόψου. [107] Τα νομίσματα της πόλης αποδείχνουν πως οι Έλληνες κάτοικοι λάτρευαν και τις φοινικικές θεότητες… [108] Άρα, η διπλή προέλευση, η διαφωνία μεταξύ των ιδρυτών, η διπλή θρησκεία, το διπλό μαντείο, συντείνουν πως υπήρχε εξ αρχής συμμετοχή του Ασιατικού στοιχείου. Αυτό αντιπροσωπεύεται από τον Αμφίλοχο, ως γιο του Αμφιάραου.
Γι’ αυτό ο Φιλόστρατος λέει στον Φοίνικα πως πρέπει να ξέρει καλύτερα απ’ αυτόν τον πατέρα του Αμφίλοχου, Αμφιάραο, όχι μόνο λόγω γειτονίας, αλλά και της διπλής φύσης της λατρείας της πόλης. Άλλωστε είπαμε πως ο Απόλλων ήταν προστάτης της Τύρου. Ήταν αδύνατο για ένα Φοίνικα να γνώριζε καλύτερα τον Αμφιάραο από έναν Έλληνα, όσο μακριά και να ήταν ο δεύτερος. Εκτός, βέβαια, αν ο Αμφιάραος δεν ήταν Έλληνας!
Το Μαντείο πρέπει να υπήρχε πριν τον εποικισμό των Ελλήνων, όπως και τα άλλα Μικρασιατικά Μαντεία. (βλ. κεφ. «Ασιατική καταγωγή») Απλά, προστέθηκε και το δεύτερο από τους Έλληνες. Ο Μύθος παρουσιάζει και τα δυο Μαντεία Ελληνικά. Τότε γιατί ήταν… δύο; Και είναι τυχαίο που τα ονόματα Αμφίλοχος και Αμφιάραος αρχίζουν με το πρόθεμα αμφί– που σημαίνει διπλό, δισυπόστατο, διμερές; Δηλ. Τρώες στην Ελλάδα…
Η Θήβα, αν ερμηνεύσουμε στο Ομηρικό κείμενο, αφού κατακτήθηκε από τους Αιγύπτιους-Τρώες «Επίγονους» (Τους απόγονους των «Επτά») παρέμεινε σύμμαχος της αδελφής της πόλης, της Τροίας και της γειτονικής Μικρασιατικής Θήβης. Όλοι οι Έλληνες εκστράτευσαν κατά της Τροίας. Όλοι; Ο Όμηρος δεν τολμά να πει το όνομα «Θήβα» μιλώντας για τους Βοιωτούς που πολέμησαν στην Τρωάδα. Μιλά για «Υποθήβες» [109] , που είναι ή άλλος οικισμός, [110] ή, στην καλύτερη περίπτωση, η «Νέα Θήβα» που χτίστηκε γύρω από την ακρόπολη του Κάδμου, την «Καδμεία». Κανένας από τους αναφερόμενους πολέμαρχους των Βοιωτών δεν μπορεί να συνδεθεί με τη Θήβα. [111] Ο Όμηρος γνωρίζει τον όρο «Καδμείοι» [112] (Θηβαίοι απόγονοι του Κάδμου) αλλά δεν τολμά, και πάλι, να τους παρατάξει με τους Βοιωτούς! Επίσης, ούτε και η Τανάγρα ήθελε να πολεμήσει στην Τροία. Εκεί ζούσαν για ένα διάστημα τουλάχιστον, οι Φοίνικες Γεφυραίοι. Μερικοί ισχυρίζονταν πως ούτε οι Αθηναίοι εκστράτευσαν στην Τροία. Εκεί ζούσαν, και πάλι, οι Γεφυραίοι! Η συγγένειά τους με την Τροία και την Θήβη της Μικράς Ασίας, μια Τρωική πόλη Κιλίκων που είχαν γενάρχη τον αδελφό του Κάδμου, τον Κίλικα, πρέπει να τους απαγόρεψε να εκστρατεύσουν. Φυσικά, το «Θηβαίος» ήταν Τρωικό όνομα. [113]
Άρα:
Φαίνεται πως Τρώες πιστοί, σαν τον Άδραστο και τον Αμφιάραο, υπεράσπισαν τα συμφέροντα του νέου Μαντείου του αγαπημένου θεού τους στην Ελλάδα και εκδικήθηκαν την εκτέλεση της Μάντισσας Σφίγγας Πυθίας. Αν ο Δαναός ήρθε από την Αίγυπτο στο Άργος και ίδρυσε το ναό του Λύκιου Απόλλωνα, όπως λέει η Μυθολογία, γιατί να μην υπήρχε ανάλογος Μύθος για τους Τρώες «Έλυμους» (=προφήτες) Άδραστο και Αμφιάραο; Ο Μύθος αυτός «ξεχάστηκε» ηθελημένα μετά τον σκληρό πόλεμο της Τροίας, και δημιουργήθηκε νέος μύθος με «Ελληνοποίηση» των δυο Τρώων, για να καλυφθεί η ξένη καταγωγή του Μαντείου, που πλέον θεωρείτο αντεθνική.
Ο Άδραστος, ο Αμφιάραος και το Μαντείο του, ήταν ασιατικής προέλευσης. Έτσι συνάγεται ότι η «πάτρια» θρησκεία μας επιβλήθηκε στη Θήβα με εμφύλιο πόλεμο, τον πόλεμο των «Επτά επί Θήβας»! Και κάνω μεγάλη παράβαση δεοντολογίας ονομάζοντας τον εμφύλιο… Κάτσε τώρα να τα βάλω και με το Σοφοκλή, γιατί μόνο μια φορά μπορούν να με κρεμάσουν…
Υ.Γ. Τώρα κατάλαβα γιατί έφαγε τον κεραυνό από το Δία ο Αμφιάραος! Υπάρχει και Θεός, που λένε…
Και άλλες «ασέβειες»
Ο Βασιλιάς της Θήβας Κρέων έκανε το τραγικό λάθος να αφήσει άθαφτους τους ηττημένους. Ίσως όμως να ήταν συκοφαντία. Αυτό σημαίνει πως η τραγωδία «Αντιγόνη» δεν ήταν παρά Απολλώνια προπαγάνδα. Το θέμα τοποθετείται θεατρικά σα δίλημμα ανάμεσα στην υπακοή στο κράτος και την τήρηση των θρησκευτικών εθίμων. Τουλάχιστον, παρουσιάστηκε πολιτικά. Υπήρχε πράγματι, πολιτική και θρησκευτική αντίθεση στη ρίζα του εμφύλιου της Θήβας, όχι όμως όπως την τοποθετεί ο Σοφοκλής, παραπλανητικά.
Η τρομερή τιμωρία της Αντιγόνης δεν είχε σχέση με την ταφή του αδελφού της, αλλά απεικονίζει τις εκκαθαρίσεις από τον Κρέοντα των πιστών του Απόλλωνα μέσα στη Θήβα, μετά την επίθεση των ομοθρήσκων τους. Αυτοί υπήρχαν από την εποχή του Κάδμου. Φοβερό πράγμα ο εμφύλιος… Μην ξεχνάμε πως ο δραματουργός εισήγαγε τον Ασκληπιό στην Αθήνα, δηλαδή μια νέα Απολλώνια λατρεία. Είχε λοιπόν λόγους να αποπροσανατολίσει το κοινό του, και να συκοφαντήσει την Θηβαϊκή δυναστεία που ήθελαν να εξοντώσουν οι Δελφοί.
Ο Ευριπίδης όμως, παρουσιάζει την δήθεν θαμμένη ζωντανή Αντιγόνη του Σοφοκλή, να συνοδεύει τον μπαμπά της, Οιδίποδα μέχρι τέλους, και μετά να παντρεύεται και να ζει καλά κι’ εμείς καλύτερα. (σε μια χαμένη τραγωδία του) Υπάρχει μαρτυρία πως οι δυο δραματουργοί είχαν μεγάλη αντιζηλία, και έγραφαν επιγράμματα ο ένας εναντίον του άλλου. Και πάλι, αυτή η διαφορά επικεντρώνεται παραπλανητικά σε.. ερωτικά ζητήματα. [114] (τα άτιμα τα αγοράκια, βλέπεις) Η διαφορά ήταν φαίνεται θρησκευτική και πολιτική, με την ευρεία έννοια του όρου…
Πάντως, στην αρχαία Ελλάδα δεν έπαιζες με τους νεκρούς… Έτσι, αλήθεια ή συκοφαντία, όλοι οι Ήρωες στράφηκαν πλέον εναντίον της Θήβας. Η υπόθεση θα μπορούσε να ονομαστεί «δεύτερη Σταυροφορία»… Οι Απολλώνιοι κατόρθωσαν να νικήσουν, να εξοντώσουν μπόλικους Έλληνες Ήρωες, και να ξεκάνουν, με τη δεύτερη εκστρατεία των «Επιγόνων», των παιδιών των «Επτά», και την ενοχλητική δυναστεία της πόλης του Ηρακλή. Οι Θηβαίοι «Καδμείοι» φτάσανε καταδιωγμένοι μέχρι την Αλβανία, ανακατεύτηκαν με τη «φυλή των χελιών», τους Εγχελαίους, για να επιστρέψουν, στο πλήρωμα του χρόνου, στα πάτρια εδάφη, ως «Αρβανίτες». Έτσι επιβλήθηκε η «πάτρια θρησκεία» της Ελλάδας. Οι Δελφοί απόκτησαν ως αφιέρωμα τα κοσμήματα και το πέπλο της κόρης του Άρη, της Αρμονίας, της γυναίκας του Κάδμου του ιδρυτή της Θήβας. [115] Κονομήσαμε κι όλας. Πρόβατα, Ησίοδε;
————————————
Όλα ξεκίνησαν με τους στραβούς χρησμούς της Απολλώνιας Σφίγγας – Πυθίας… Η τρομερή αυτή ιστορία, που ξέκανε γενιές Ηρώων, ήταν έργο των πιστών του Απόλλωνα, που δημιούργησαν αναμφισβήτητα το Οιδιπόδειο σκάνδαλο, ακόμα και αν υιοθετήσουμε την κλασσική μορφή του Μύθου…
Η εκστρατεία των «Επτά επί Θήβας» έγινε για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα του νεοσύστατου Μαντείου, (Σφίγγας) που είχε καταστρέψει ο Οιδίποδας. Στην εκστρατεία συμμετείχαν Τρώες πιστοί του θεού που είχαν μεταφέρει τη λατρεία του στο Άργος, μαζί με Αιγύπτιους, παλιότερα. (Δαναός) Οι λογοτεχνικές πηγές που ασχολούνται με το θέμα έχουν στόχο να καλύψουν τα παραπάνω, παρουσιάζοντας διάφορες παραλλαγές, αλλά μέσω αυτών διασώθηκαν αρκετά στοιχεία για να αποκαλυφθεί η αλήθεια.
Αναγνωρίζω πως η ανάλυσή μου βασίζεται σε ενδείξεις και υποθετικούς συλλογισμούς. Είναι όμως τόσες πολλές, και συνδυάζονται τόσο αρμονικά, που γίνονται πλέον απόδειξη. Δεν υπάρχει λογικότερη ερμηνεία του Θηβαϊκού Κύκλου. Αν η εξόντωση των πρώτων Θηβαίων βασιλιάδων (Πενθεύς, Λάβδακος, Αμφίων και τα παιδιά του, ενώ και ο Λάιος εξοντώθηκε με κόλπα του Μαντείου) έγινε αναμφισβήτητα για θρησκευτικούς λόγους –το λέει καθαρά η μυθολογία- τότε, οι ίδιοι λόγοι πρέπει να ισχύουν και για τους τελευταίους. (Οιδίπους και οι γιοι του) Επίσης, η ερμηνεία μου παραλληλίζεται με τους υπόλοιπους Μύθους για τους «αμαρτωλούς» βασιλείς που εξοντώθηκαν από τους θεούς και δημιουργεί, όπως θα δούμε, έναν πλήρη κύκλο εξιστόρησης της εμφύλιας σύρραξης που επέβαλλε το δωδεκάθεο…
Ο Παυσανίας υπογραμμίζει πως ο εμφύλιος της Θήβας ήταν ο μοναδικός στη Μυθολογία που κάλυψε τόσο μεγάλες αποστάσεις, ενέπλεξε τόσους πολλούς και δεν κρίθηκε με μια μάχη. [116] Δεν μπορεί να ήταν ληστρική επιδρομή, ή διεκδίκηση μεθοριακών εκτάσεων, τυπικοί λόγοι των προϊστορικών Ελληνικών εμφύλιων. Είχε άλλες αιτίες, που προσπαθήσαμε να ερευνήσουμε μέσα από τα σύννεφα που έριξαν πάνω του οι περισσότεροι αρχαίοι συγγραφείς.
Εντάσσω την επίθεση των «Επτά» στην Τρωική επιδρομή, εισβολή και κατάκτηση που αναφέρεται πως έγινε πριν τον Τρωικό πόλεμο, ένα συμβάν που η συντριπτική πλειοψηφία των αρχαίων συγγραφέων αποκρύπτει ύποπτα. (μαζί και ο Όμηρος) Έτσι, βγαίνει και άλλο, πιο ενδιαφέρον συμπέρασμα. Οι «Επτά» και ο Τρωικός πόλεμος συνδέονται άρρηκτα.
Τρίτο συμπέρασμα: Όπου υπάρχει λάκκος στη φάβα, κοιτάτε προς Δελφούς…
Ατρείδες
Ο Τάνταλος, ήταν ο πατέρας του Πέλοπα, του Ήρωα που έδωσε το όνομά του στην Πελοπόννησο. Ήταν γνήσιοι Έλληνες, από την Φρυγία… Υποτίθεται πως ο Τάνταλος σκότωσε τον Πέλοπα και τον έδωσε για φαί στους θεούς, που τον καταράστηκαν σε αιώνιο μαρτύριο και ανάστησαν το παιδί. Υπάρχει όμως και άλλη παραλλαγή. Ακούστε έναν αρχαίο Έλληνα να θεωρεί τον Ήρωα «άγιο» που συκοφαντήθηκε από τους… ποιητές (δεν τολμά να κατηγορήσει απευθείας τους θεούς):
«Οι πιο σοφοί ποιητές σας δεν σας επιτρέπουν όσο και να θέλετε, να γίνετε δίκαιοι και τίμιοι. Τον Μίνωα, που ξεπερνούσε όλους σε σκληρότητα, και με τα πλοία του υποδούλωνε όλους τους παράλιους και τους νησιώτες, τον τίμησαν κάνοντάς κριτή των ψυχών στον Άδη, δίνοντας του το σκήπτρο της δικαιοσύνης, ενώ τον Τάνταλο, που ήταν ενάρετος, και πρόσφερε στους φίλους του την αθανασία που του παραχώρησαν οι θεοί, του κόψανε το φαί και το πιοτό, και άλλοι του φορτώνουν και πέτρες, προσβάλλοντας με τρομερό τρόπο τον καλό και θεϊκό αυτόν άντρα…» [117] Ακούσαμε τον Παυσανία και τον Πλούταρχο να κατηγορούν επίσης τους ποιητές για τις αντιφάσεις της «πάτριας θρησκείας» μας. Οι ποιητές φταίνε, ή οι θεοί; Ο Φιλόστρατος δεν έχει μυαλό, ή απευθύνεται σε όσους έχουν…
Ο Πέλοπας δεν παρέμεινε ευνοούμενος των Ολύμπιων για πολύ, γιατί σκότωσε το γιό του Ερμή, τον Μυρτίλλο. Έτσι η γενιά των βασιλιάδων των Μυκηνών, οι Ατρείδες, έμεινε για πάντα καταραμένη από τους θεούς, ειδικά όταν ο Ατρέας έσφαξε τα παιδιά του αδελφού του και του τα έδωσε να τα φάει. (πάλι;)
Οι περισσότεροι θεοί του Ολύμπου είναι εναντίον των Ελλήνων που διοικεί ο Ατρείδης Αγαμέμνων στην Τροία. Ακούστε την Ήρα, που είναι φιλική προς τους Έλληνες, τον Αγαμέμνονα και την Πελοπόννησο, να απευθύνεται στο Δία:
«Σ’ αυτόν ύστερα απάντησε η μεγαλομάτα σεβάσμια Ήρα: «Αληθινά εγώ τρεις πολιτείες αγαπώ πάρα πολύ, το Άργος και τη Σπάρτη και τις Μυκήνες με τους φαρδιούς τους δρόμους. Αυτές κατάστρεψε τις τη στιγμή που θα τις μισήσεις βαθιά στην καρδιά σου. Σ’ αυτές δεν σου μπαίνω εγώ μπροστά ούτε σου αρνιέμαι να τις χαλάσεις» [118]
Φανταστείτε δηλαδή τι θα έλεγε αν δεν αγαπούσε την Πελοπόννησο. Έτσι κι αλλιώς, η «Εθνική Θρησκεία» της Ελλάδας, είχε καταραστεί την ισχυρότερη βασιλική δυναστεία της χώρας, διότι ήταν… ανθρωποφάγοι. [πιθανότατα ήταν] Η παρακμή των Μυκηνών ερμηνεύτηκε μυθολογικά με αυτήν την κατάρα, και η καταστροφή των κέντρων αυτού του πολιτισμού προαναγγέλλεται από την Ήρα. Φαντάσου δηλαδή τι θα γίνονταν αν είχαμε για θεό έναν Εβραίο…
Βελλερεφόντης
Ο Σίσυφος, επειδή ήταν πονηρός, ξεγέλασε μέχρι και τον Άδη, και καταδικάστηκε σε αιώνιο μαρτύριο. Άλλοι λένε πως αποκάλυψε τα μυστήρια των θεών. Ήταν, λένε ο πραγματικός πατέρας του Οδυσσέα, ξεγελώντας την γυναίκα του Λαέρτη. Από αυτόν κληρονόμησε την πονηριά ο Ομηρικός ήρωας. Ο Γλαύκος, γιος του Σίσυφου, λένε, πως επειδή τάιζε τις φοράδες του με ανθρώπινο κρέας, χτυπήθηκε από τους θεούς (λες και οι άλλοι Ήρωες αφέθηκαν ήσυχοι…) Τα άλογά του τον καταβρόχθισαν ή τον σκότωσαν. Γιος του Γλαύκου ήταν ο Βελλερεφόντης, αγαπημένος των θεών που του χάρισαν τον Πήγασο. Κατέφυγε στη Λυκία για να αποφύγει την άδικη θανάτωσή του ως μοιχός. Αφού εκεί έκανε πολλά κατορθώματα,
«τον μίσησαν όλοι οι θεοί, τότε πλανιόταν μόνος του στον Αλήιο [ερημωμένο, συφοριασμένο] κάμπο, και τρωγότανε με τον εαυτό του κι άνθρωπο δεν ήθελε ν’ απαντήσει. Ο Άρης ο πολεμόχαρος του σκότωσε το γιό του τον Ίσανδρο όταν πολεμούσε τους φημισμένους Σολύμους. Θύμωσε η χρυσοχάλινη Άρτεμη και του σκότωσε και τη κόρη.» [119]
Δεν είναι καθαρό γιατί οι θεοί θύμωσαν μαζί του. Μάλλον γιατί ήταν Έλληνας Ήρωας… Τι άλλο; Όλη η γενιά ήταν καταραμένη, και «ασεβέστατη», σαν τους άλλους. Και ο αδελφός του Σίσυφου, ο Σαλμωνέας, κατακεραυνώθηκε ως «ασεβής». «Και οι δώδεκα ήταν καθάρματα…» Νισάφι!
΄Ιδας
Ο Απόλλων άρπαξε την ωραία Μάρπησσα, και ο Ίδας, που την αγαπούσε, του επιτέθηκε. Η μάχη κράτησε για πολύ, μέχρι που μπήκε στη μέση ο Δίας και είπε πως πρέπει να διαλέξει η «καλλίσφυρος» [120] δεσποινίς, που προτίμησε τον Ίδα. Ο Ήρωας αυτός θεωρείται κατά πολύ ισχυρότερος από τους νεότερους, του Τρωικού κύκλου, μια που πλάκωνε στο ξύλο και τους θεούς! Η Μάρπησσα έγινε πεθερά του Μελέαγρου. Θα μιλήσουμε γι’ αυτόν σε λίγο. Ήταν και συγγενής του, καταγόμενη από τον Αιτωλό, που είχε σκοτώσει τους γιούς του Απόλλωνα, τους Κουρήτες. [121] (Αιτωλός> Πλευρώνας> Αγήνωρ> Δημονίκη> Εύηνος> Μάρπησσα) Η έχθρα ήταν αρχαία. Και δεν ήταν η μόνη γυναίκα με «ωραία πόδια» που απαρνήθηκε τον όμορφο αυτό θεό.
Ο Ίδας, που πήρε μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία, έλεγε πως το κοντάρι του, του συμπαραστέκεται πιο πολύ από τον Δία. Εννοείται πως κεραυνοβολήθηκε από τον βασιλιά του Ολύμπου όταν σκότωσε έναν από τους Διόσκουρους σε μια μάχη για κάτι γελάδια… Η Μάρπησσα, μόλις τόμαθε, αυτοκτόνησε. [122]
Οινέας, Μελέαγρος κλπ
Επειδή ο βασιλιάς Οινέας δεν θυσίαζε στην Άρτεμη (άλλος ένας Έλληνας που δεν πίστευε στη νέα θρησκεία) η θεά του έστειλε τον τερατώδη Καλυδώνιο Κάπρο, για τιμωρία. Λένε πως ο Οινέας απλά ξέχασε τη θεά. Αυτό όμως δεν δικαιολογεί την οργή της. Μπορούσε να εξευμενιστεί με πολλές θυσίες. Συνεπώς, η Άρτεμη οργίστηκε γιατί δεν τη λάτρευαν, όχι γιατί ξεχάστηκε ένας γέρος βασιλιάς. Οι Μύθοι αυτοί διασκευάστηκαν να κρύψουν την αλήθεια με πολύ ηλίθιο τρόπο. Ευτυχώς για μας.
Πολλοί Ήρωες συγκεντρώθηκαν για να σκοτώσουν τον Κάπρο. Εκτός από την Αταλάντη, οι Θησέας, Πειρίθους, Τελαμών, Διόσκουροι, ο πατέρας του Αχιλλέα ο Πηλέας, (σόι το βασίλειο) κλπ. Και αυτοί δεν φαίνεται πως υπολόγιζαν την Άρτεμη, αλλιώς θα τα έβαζαν με τον Οινέα, όχι με το ζώο της θεάς. Ο Κάπρος σκοτώθηκε, και για το μοίρασμα του τομαριού του τσακώθηκαν και σκοτώθηκαν πολλοί Ήρωες. Την διαμάχη προκάλεσε η Άρτεμη. [123] Ο Μελέαγρος σκοτώνεται από μαγική ενέργεια της μάνας του, γιατί σκότωσε τους συγγενείς της. Σε άλλη παραλλαγή όμως, ο Μελέαγρος σκοτώνεται από τον Απόλλωνα, που ήταν στο πλευρό των αντιπάλων του, των Κουρητών. [124] Η εκδίκηση της θεάς ήταν πλήρης.
Οι Κουρήτες ήταν γιοί του Απόλλωνα και της Φθίας. Ο Μυθικός Αιτωλός είχε παλιότερα σκοτώσει τρεις από δαύτους, ξεκινώντας την βεντέτα. Ο Οινέας ήταν απόγονός του. (Αιτωλός> Πλευρώνας> Αγήνωρ> Πορθάων> Οινέας) [125] Ποιοι ήταν οι Κουρήτες; Γιοί του Απόλλωνα, και Αιγύπτιοι: «γεννά παρά τω Νείλω ποταμώ Έπαφον παίδα. τούτον δε Ήρα δείται Κουρήτων αφανή ποιήσαι» [126] (η Ιώ γέννησε στις όχθες του Νείλου το ανθρώπινο παιδί [127] Έπαφο, και η Ήρα ζήτησε από τους Κουρήτες να τον εξαφανίσουν) Λέτε να τους έφερε από την Αιτωλία; Βεβαίως, θα μου πείτε πως αυτοί δεν είναι οι Αιτωλοί, αλλά οι δαίμονες που ανάθρεψαν τον Δία. Δηλαδή ο βασιλιάς του Ολύμπου αναθράφηκε από Αιγύπτιους; Συ είπας. Άλλωστε, αποδείχνουμε πως αυτοί και οι «άλλοι» Κουρήτες, είναι τα ίδια άτομα. (Δες κεφ. «Ο Φρύγας Δίας»)
Ο Καλλίπολις έμαθε τον θάνατο του αδελφού του Ισχέπολη σε αυτό το φοβερό κυνήγι, και έτρεξε να το πει στον πατέρα του, τον Αλκάθου. Ο Αλκάθους εκείνη την ώρα θυσίαζε στον Απόλλωνα, και ο νεαρός, αγανακτισμένος με το θεό, σκόρπισε τα ξύλα του βωμού. Πριν μάθει την αιτία, ο Αλκάθους σκότωσε το γιό του ως ασεβή, με ένα από τα καυσόξυλα. Το Μνήμα του Καλλίπολη υψώνονταν στα Μέγαρα, μνημείο του «ιερού» εμφυλίου πολέμου που έφερε ο Απόλλωνας, όχι ανάμεσα σε πόλεις μόνο, αλλά και μέσα στις ίδιες τις οικογένειες. [128] Τα γνωρίζουμε καλά αυτά εμείς οι Έλληνες…
Τυδέας, Διομήδης
Η οικογένεια του Οινέα δεν ήταν τυχαία. Γαμπρός του ήταν ο ίδιος ο Ηρακλής, που πήρε την κόρη του, Διηάνειρα. Ο Οινέας είχε δώσει άσυλο και στον Βελλερεφόντη. Ήταν και συμπέθερος του Ίδα και της Μάρπησσας. Ο γιος του ο Μελέαγρος παντρεύτηκε την κόρη τους. Βλέπουμε πως όλα συνδέονται. Μια τεράστια οικογένεια (Γένος) που περιλάμβανε σπουδαίους Βασιλείς – Ήρωες που μάχονταν τους Ολύμπιους. Γιος του Οινέα ήταν ο Τυδέας, ένας άγριος Ήρωας που έτρωγε τα μυαλά των εχθρών του. Όσο αποκρουστικό και αν είναι, πρόκειται για πανάρχαιο, πρωτόγονο και Ελληνικό έθιμο, [129] που δείχνει την αφάνταστη αρχαιότητα της ηρωικής αυτής οικογένειας, και των θρησκευτικών της αντιλήψεων, που αντιτάχθηκε στη νέα Απολλώνια θρησκεία. Ο Τυδέας άλλαξε στρατόπεδο, αλλά όχι και συνήθειες. (δες και κεφ. για τους «Επτά επί Θήβας) Κυριολεκτικά, βρισκόμαστε στα όρια της προϊστορίας. Γιος του Τυδέα, εγγονός του Οινέα, είναι ο τρομερός Διομήδης, που (γιατί άραγε;) μονομάχησε με τον ίδιο τον Άρη μπρος στα τείχη της Τροίας και τον ξάπλωσε στο χώμα! Είναι συγκλονιστικό να παρακολουθούμε την «Εθνική μας Θρησκεία» να υποστηρίζει τους Έλληνες Ήρωες…
Η κλασσική κατηγορία.
Ανθρωποφαγία και ανθρωποθυσίες.
Επειδή η ανθρωποθυσίες παίζουν κυρίαρχο ρόλο στους Μύθους, σα μια από τις δικαιολογίες των Ολύμπιων για να καταδιώξουν τους Ήρωες, δεν πρέπει να τις απορρίψουμε ως συκοφαντία. Η Μυκηναϊκή θρησκεία διέσωζε πρωτόγονα στοιχεία, ως αρχαιότερη, και αυτό ήταν ένα από τα επιχειρήματα της νέας θρησκείας, που εμφάνιζε ένα πιο εξευγενισμένο τρόπο λατρείας. Κάθε Κυριακή, σαν τον Τυδέα, τρώμε ακόμα Σώμα και Αίμα Κυρίου στις εκκλησίες μας, σε πείσμα των Ολυμπίων και εις δόξαν της Ποτνίας Θηρών αν το ξεχάσαμε… Το αντιφατικό είναι πως ενώ σε συγκεκριμένους Μύθους οι ανθρωποθυσίες αποκηρύσσονται, σε άλλους παρουσιάζονται ως θεϊκή απαίτηση, και γίνονται με διαταγή των θεών…
Λυκάων, Ιδομενέας
Ο τυπικότερος Μύθος, που εξηγεί όλους τους άλλους, είναι ο Αρκαδικός. Οι Αρκάδες θυσίασαν ένα βρέφος στους θεούς, οι Ολύμπιοι δεν αποδέχτηκαν τη θυσία, και μεταμόρφωσαν το βασιλιά τους, Λυκάονα, σε λύκο. (πάει κι αυτός ο Ήρωας) Είναι απίθανο πως αυτή ήταν η πρώτη ανθρωποθυσία, όπως λέει ο Μύθος. Απλά, ο Λυκάων εφάρμοσε θρησκευτικές πρακτικές της προηγούμενης, παλιάς θρησκείας, που η νέα δεν αποδέχονταν. Δεν εξιδανικεύω την παλιά Ελληνική θρησκεία. Οι ανθρωποθυσίες ήταν κοινότατες στην Μυκηναϊκή περίοδο και τη Μινωική Κρήτη. Επιβεβαιώθηκαν αρχαιολογικά και αναφέρονται και στην Ιλιάδα. Ο Αχιλλέας θυσίασε δώδεκα Τρώες στην πυρά του Πάτροκλου, ο Ιδομενέας το γιό του επίσης, ο Μενέλαος δυο νεαρούς Αιγύπτιους για να φυσήξουν άνεμοι, οι Αχαιοί την Πολυξένη πάνω στον τάφο του Αχιλλέα, και ο Μέγας Αλέξανδρος μια ολόκληρη… φυλή ως «εναγισμό» του Ηφαιστίωνα. [130]
Ο Ιδομενέας αντιμετώπισε την οργή των θεών. Είχε τάξει να θυσιάσει τον πρώτο που θα έβλεπε αν γλύτωνε από την κακοκαιρία. Ήταν ο γιός του. Οι θεοί τον γλύτωσαν και μετά τον… τιμώρησαν για το τάμα του! Φάνηκαν δηλαδή το ίδιο παράλογοι με τον Ήρωα… Αυτές οι θυσίες όμως, ήταν κοινή πρακτική σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Οι Καρχηδόνιοι θυσίαζαν τους πρωτοτόκους τους, σαν τον Αβραάμ και τον Ιδομενέα, μέχρι τέλους. Ανάλογες θυσίες γίνονταν στον Λαφύστιο Δία, [131] μέχρι την εποχή της εισβολής των Περσών, που δεν πλησίασαν καν την περιοχή όταν το έμαθαν… (εδώ είναι Βαλκάνια…) Τελικά, ακόμα και οι Δελφοί διέταξαν ανθρωποθυσίες, πχ στους Μεσσηνιακούς πολέμους, αλλά και σε πολλούς Μύθους. Άρα, οι κατηγορίες κατά των Ηρώων ήταν υποκριτικές. Το ότι είμαστε Έλληνες δεν σημαίνει πως πρέπει να μας κάνει πάντα υπερήφανους…
Η μάχη της Ιμέρας
Μπορούμε να πάρουμε μια ιδέα της προϊστορίας από αυτά που έγιναν αργότερα. Ο Απόλλων λατρεύονταν ιδιαίτερα στις αποικίες, και ειδικά στη Μεγάλη Ελλάδα γιατί πιστεύανε πως βοηθούσε τον αποικισμό, που γίνονταν, άλλωστε, μετά από χρησμό των Δελφών. Όταν ο Συρακούσιος Τύραννος Γέλων νίκησε τους Καρχηδόνιους στη μάχη της Ιμέρας, που λένε πως έγινε την ίδια μέρα με τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, επέβαλλε στους νικημένους και θρησκευτικούς όρους: Τους ζήτησε να σταματήσουν να τρώνε κουταβάκια, και να πάψουν να θυσιάζουν παιδάκια στη θεά Τανίτ. Όσο ανθρωπιστικοί να φαίνονται οι όροι του Γέλωνα, είναι επέμβαση σε θρησκευτικά θέματα, και πνεύμα Σταυροφορίας.
Οι όροι του θυμίζουν τις μομφές της Μυθολογίας στους Έλληνες Ήρωες. Είναι ιστορική συνέχεια εκείνων των προϊστορικών διωγμών. Στην Ιλιάδα ο Αχιλλέας θυσιάζει τέσσερα σκυλιά στην πυρά του Πάτροκλου. Σκυλιά θυσιάζονταν επίσης στον Άρη, την Ζηρηνθία Αφροδίτη, τους Κορύβαντες και την Εκάτη. [132] Περιγραφή τέτοιας θυσίας έχουμε στα Ορφικά. [133] Σκύλο λευκό θυσίαζε και ο Ηρακλής όταν του τον άρπαξε αετός. Ο τόπος πήρε το γνωστό όνομα Κυνοσάργες. [134] Βλέπουμε την αντίθεση της Απολλώνιας λατρείας με την πανάρχαια Ελληνική, αλλά και την υποκρισία της. Οι Έλληνες έτρωγαν σκυλιά, σαν τους Καρχηδόνιους! [135] Η κυνοφαγία ονομάζονταν κινάβρα. [136] Γνωστή η ιστορία του Σπαρτιάτη που έκλεψε την αλεπού για να τη φάει. Χρησιμοποιούσαν και το δέρμα τους. «Κυνέη» ήταν ένας τύπος περικεφαλαίας από δέρμα σκύλου. Έλα όμως που υπήρχε ο «Κυνήειος Απόλλων», που σώθηκε από τσοπάνηδες και τα σκυλιά τους όταν λένε, τον πέταξε η μάνα του για να τον φάνε! [137] Ο θεός είχε μεταμορφωθεί σε «σκύλακα» για να σπείρει τον Μάντη «τερατοσκόπο» Τελμησσό, απόγονο του Τρώα Αντήνορα. [138] Μέχρι και εδώ, ο Απόλλων άλλαζε τα πάντα.
Θέλετε και συμπέρασμα;
Έγιναν, λοιπόν, τρομεροί θρησκευτικοί πόλεμοι στην απώτερη αρχαιότητα ανάμεσα στους Απολλώνιους και τους πιστούς της Ελληνικής θρησκείας. Όπως είδαμε, οικογένειες, δυναστείες, γενιές ολόκληρες, καταδιώχτηκαν. Υπάρχει μυθολογική οικογενειακή σύνδεση όλων των αρχαίων Ηρωικών γενών, που στην ουσία δημιούργησαν τον Ελληνικό λαό. [139] Αυτή η τεράστια Μυθολογική οικογένεια, που εκτός από πολιτικοί ηγέτες ήταν και Αρχιερείς, καταδιώχτηκε για γενιές ολόκληρες από τους Ολύμπιους, με διάφορες προφάσεις. Όταν ο διωγμός είναι τόσο μαζικός, δεν μπορούμε να πιστέψουμε πως όλοι ήταν καθάρματα, ασεβείς, τρώγανε τα παιδιά τους, πηδάγανε τις μανάδες τους, κλπ. όπως λέει η επίσημη Μυθολογία!
Αν αυτή ήταν η άποψη της Ελληνικής θρησκείας για τους Ήρωες του λαού της, τότε η συνύπαρξή τους ήταν αδύνατη. Η θρησκεία αυτή ήταν ξένο σώμα στην πατρίδα μας…
Ενοχλούμεθα από τον -ψεύτικο- αφορισμό που έκανε ο Γρηγόριος ο Ε΄ στους αγωνιστές του 21, (άλλοι «άγιοι») αλλά δεν βλέπουμε τον πραγματικό αφορισμό – διωγμό όλων των αρχαίων Ηρώων από την θρησκεία των Ολύμπιων. Ο Όμηρος, ο Ησίοδος, ο Ηρόδοτος, ο Θουκυδίδης, κλπ. δεν θέλουν να αναφέρουν τα πραγματικά γεγονότα, από ευσέβεια ή και φόβο, αλλά τα μνημονεύουν οι… ύμνοι των θεών και οι Μύθοι! Μετρήσατε πόσες επιθέσεις και εμπρησμούς ναών του Απόλλωνα αναφέραμε; Πόσους καταραμένους και σκοτωμένους Ήρωες που οι τάφοι τους ήταν κέντρα λατρείας πανελλήνια; Νομίζω πως είναι μοναδική περίπτωση για Ολύμπιο θεό, αντιπροσωπευτικό τάχα της Ελλάδας! Ποτέ δεν θα μάθουμε την έκταση των γεγονότων, αλλά μπορούμε να αντιληφθούμε τις συνέπειές τους.
Γίνεται προσπάθεια, σήμερα και τότε, να παρουσιαστούν οι Φωκείς ως απλοί ληστές, αλλά μόλις είδαμε πως, η διαμάχη τους με τους Δελφούς έχει Μυθολογικές ρίζες. Οι Φωκικοί πόλεμοι ήταν πράγματι «Ιεροί» και «Θρησκευτικοί», και όχι ληστρικοί. Όλα αυτά τα «Μυθολογικά», εφαρμόστηκαν στην ζωή, όταν οι Φωκείς κούρσεψαν το Μαντείο των Δελφών, οι Αιτωλοί το Μαντείο της Δωδώνης, [140] και ο εξελληνισμένος Μιθριδάτης τη Δήλο… Όταν έγιναν αυτά, ο Χριστιανισμός δεν είχε καν εμφανιστεί. Η ιστορία, όμως, γνωρίζει να παίρνει εκδίκηση, ή μάλλον γνωρίζει να συνεχίζεται. Κατά τα άλλα, ορισμένοι δεν κουράζονται να καταγγέλλουν τον ανθελληνισμό της Εκκλησίας. Από τον πολύ πατριωτισμό τους όμως, αγνοούν τόσα αναφέραμε…
[1] Ευσέβιος Καισαρείας (Χριστιανός) Ευαγγελική προπαρασκευή, Α 6.4 και Ι 4,4
[2] Διόδωρος Σικελιώτης, 17. 41, 7-8.
[3] «Τη θάλασσα της Τύρου αφήνοντας, από το νησί» [την Τύρο] «ήρθα της Φοινίκης, για τον Λοξία προσφορά ακριβή, δουλεύτρα στο ναό του Φοίβου»/…/«Κι ο δοξασμένος του Οιδίπου ο γιος» [ο βασιλιάς της Θήβας] «καθώς ετοιμάζονταν στα ιερά μαντεία του Λοξία» [Απόλλωνα] «και στους βωμούς του να μας στείλει…» Ευριπίδης, Φοίνισσαι, στ. 202 κ. έ, και στ.280 κ.έ
[4] Οι Δελφοί, στους ιστορικούς χρόνους, κάλεσαν τους Αμφικτύονες και ισοπέδωσαν την πόλη, για να μην εξαρτώνται από αυτήν. Οι πόλεμοι Δελφών – Φωκέων κράτησαν μέχρι τα χρόνια του Αλεξάνδρου. Εθνικό κέντρο να σου πετύχει…
[5] Κάκτου, Ορφικά, τομ. Γ΄, σελ. 365
[6] Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί, Β΄, 2, σελ. 16-18
[7] Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί, Β΄ 6, 29
[8] Διόδωρος Σικελιώτης, Δ΄, 2
[9] Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί,Ε΄, 31, σελ. 103
[10] Παυσανίας, Αττικά, 2, 5
[11] Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί, Ι΄, 55, σελ. 155
[12] Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί, Β΄, 3, σελ. 22
[13] Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί, ΙΒ΄, 44, σελ. 115
[14]Απολλόδωρος Γ΄, Ι
[15] Διόδωρος Σικελιώτης, Α 23 Ορφικά Κάκτου, τομ 2 σελ 235-236
[16]Ευσέβιος Καισαρείας, Ευαγγελική προπαρασκευή, Α 6.4 και Ι 4,4
[17] Ηρόδοτος, 2, 49
[18] Κάκτου, Ορφικά, τομ. 2 σελ 41 κ. έ.
[19] Κλήμη Αλεξανδρείας «Προτρεπτικός προς Έλληνας» ΙΙ, σελ. 35 κ.έ. Λεξικό Δημητράκου, λήμμα «Χοιροψάλλας»
[20] Παυσανίας, Βοιωτικά, 5, 4
[21] Απολλόδωρος Γ΄, V, 2 Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη, λήμματα «Αγαύη», «Πενθεύς»
[22] Παυσανίας, Κορινθιακά, 2, 7
[23] Απολλόδωρος Γ΄, V, 5
[24] Κουκουλέ, Βυζαντινών βίος και πολιτισμός, Ε΄, παράρτημα, σελ 48
[25] Παυσανίας, Λακωνικά, 15, 11
[26] Παυσανίας, Αρκαδικά, 41, 6
[27] Ρισπέν, Μυθολογία, τομ. Α σελ 243, και Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη, λήμμα «Αγριώνια».
[28] Παυσανίας, Αρκαδικά, 23, 1
[29] Παυσανίας, Βοιωτικά, 8, 2
[30] Διονύσιος Αλικαρνασσεύς, Ρωμαϊκή αρχαιολογία, τομ. Β΄, σελ 65-67.
[31] Παπαρρηγόπουλου, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ. Α΄, σελ. 384
[32] «Η γυνή του Λύκου Διόνυσον θεών μάλιστα ήγεν εν τιμή. παθούσης δε αυτής τα λεγόμενα Διόνυσος νεμεσά τη Αντιόπη /…/ λέγουσιν Αντιόπην μανήναι και εκστάσαν των φρενών κατά πάσαν πλανάσθαι την Ελλάδα..» Παυσανίας, Βοιωτικά, 17, 6
[33] Απολλόδωρος Γ΄, V, 6
[34] Παυσανίας, Βοιωτικά, 3, 8-9
[35] Σούδα, λήμμα «Τευμησία»
[36] Ρισπέν, Ελληνική Μυθολογία, αντίστοιχο κεφ.
[37] Ιλιάς, Ω, 610
[38] Παυσανίας, Βοιωτικά, 10, 5-6
[39] Απολλόδωρος, Γ΄, IV, 4
[40] Ντεσάρμ, Ελληνική Μυθολογία, τομ β΄, σελ 648
[41] Η Θράκη είχε αποικιστεί από Φοίνικες που ήταν Αιγυπτιακής καταγωγής. Για τους δεσμούς Φοινίκης-Αιγύπτου, αναφερόμαστε σε ειδικά κεφάλαια.
[42] Υπαινιγμός πως η λατρεία του θεού είχε γίνει παράνομη. Μ’ άλλα λόγια, το Μαντείο είχε εκτεθεί ανεπανόρθωτα με τη στάση του απέναντι στην βασιλική οικογένεια. Σε πολλά μέρη της τραγωδίας ακούγονται ανάλογες αμφισβητήσεις. Φυσικά, στο τέλος ο Φοίβος δικαιώνεται. –αυτός είναι ο στόχος του τραγωδού.
[43] Σούδα, λήμμα «Ήτρον»: «εν χύτραις γαρ τα παιδία εξετίθεσαν» Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη, λήμμα «Έκθεσις». Αιλιανός, «Ποικίλη ιστορία». Ο πατέρας είχε νόμιμο δικαίωμα να εγκαταλείψει το νεογέννητο παιδί του στο δρόμο ή το βουνό, όπου συνήθως τρώγονταν από ζώα. Σπανιότατα το περιμάζωνε κάποιος. Για αυτό το ενδεχόμενο, άφηναν μαζί με το μωρό κάποιο σημάδι αναγνώρισης, αν αυτό επιζούσε και ενηλικιώνονταν. Στην Αίγυπτο, οι παιδοκτόνοι δεν τιμωρούνταν. Τους επέβαλλαν ως… ποινή να κρατάνε στα χέρια τους το νεκρό παιδί για τρεις μέρες… (Διόδωρος Σικελιώτης, Α΄, β΄, 77) Η γνήσια αρχαία Ελληνική αυτή συνήθεια, την οποία είχαν και οι θεοί (έκθετα ήταν ο Δίας, ο Ήφαιστος κλπ) απαγορεύτηκε, μαζί με το σύνολο του μεγάλου και ανεπανάληπτου πολιτισμού μας, και την αγιότατη πάτρια θρησκεία μας το 374 μΧ από τους Χριστιανούς, που, μισώντας την Ελλάδα, βύθισαν την Ανθρωπότητα στα σκοτάδια του Μεσαίωνα…
[44] Ρισπέν, Ελληνική Μυθολογία, αντίστοιχο κεφ. Οι περισσότερες από τις παραλλαγές στον Παυσανία, Βοιωτικά, 26
[45] Σοφοκλής Οιδίπους τύραννος, στ. 1329 – 1330
[46] Σοφοκλής Οιδίπους τύραννος, στ. 410
[47] Σοφοκλής, «Οιδίπους Τύραννος» στ. 1199
[48] Ρισπέν, Ελληνική Μυθολογία, αντίστοιχο κεφάλαιο.. Το λεξικό Σούδας λέει πως η «Καδμεία» Σφίγγα ήταν άνθρωπος, μια λησταρχίνα. Λήμμα «Σφιγγός πράγματα» και «Οιδίπους»
[49] Απολλόδωρος Γ΄, V, 8. Παπαρρηγόπουλου, Ιστορία του Ελληνικού έθνους, τομ. 1, σελ. 328. Το λεξικό Σούδας αναφέρει και «εκ Μουσαίων γρίφον» που έβαλαν παιδιά στον Όμηρο και τον στενοχώρησαν. (λήμμα «ήκαχον»)
[50] Σοφοκλής, «Οιδίπους Τύραννος» στ. 36
[51] Απολλόδωρος, Β΄, V, 11 και Ησίοδος, Θεογονία, 310 κ. έ.
[52] Ο σκύλος ήταν ιερό ζώο του Απόλλωνα –και των Αιγυπτίων, συμπτωματικά!
[53] Σοφοκλής, «Οιδίπους Τύραννος» στ. 36, 130, 391, 508
[54] Παυσανίας, Ηλιακά Α΄, 11, 2
[55] Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη, λήμμα «Σφίγγα».
[56] «ταις δε μορφαίς υπάρχουσιν ουκ ανόμοιοι ταις γραφομέναις». Διόδωρος Σικελιώτης, Γ΄, 35, και υποσημείωση Κάκτου αρ. 63.
[57] Ευσέβιος Καισαρείας, Ευαγγελική προπαρασκευή, Β΄, α’-β΄, σελ. 48-50, Παυσανίας Βοιωτικά, 12, 2.
[58] «Αιγύπτιοι προ των ιερών τας σφίγγας ιδρύονται, ως αινιγματώδους του περί θεού λόγου και ασαφούς όντος» Κλήμης Αλεξανδρείας, «Στρωματείς» VI, σελ. 124
[59] Πλούταρχος, «Περί Ίσιδος και Οσίριδος», 9.
[60] Παυσανίας, Αττικά, 24, 5
[61] Π. Διαθήκη, Σοφία Σολομώντος, Η΄, 8-9
[62]Εγκυκλοπαίδεια Δομή, λήμμα «Δελφοί», σχόλιο σε φωτογραφία του αφιερώματος.
[63] Υπάρχει νόμισμα των Αμφικτυόνων που ίσως απεικονίζει μια Πυθία. Η μορφή όμως μπορεί να είναι και ο Απόλλων, που παριστάνεται συχνά με γυναικεία ρούχα.
[64] Παυσανία, Βοιωτικά, 10, 3
[65] Πλούταρχος, Περί του μη χραν έμμετρα νυν την Πυθίαν, 9
[66]Ντεσάρμ, Μυθολογία, τομ. Β΄ σελ. 653: «το μαντείον /…/ δεν είναι οψία [μεταγενέστερη] εφεύρεσις παρεισδύσασα εις τον αρχικόν μύθον, ότε η αυθεντία του θεού των Δελφών κατέστη κυρίαρχος εν Ελλάδι;»
[67] Προφανής ερμηνεία είναι πως οι Αργείοι μίλαγαν άλλη Ελληνική διάλεκτο. Το νόημα είναι ίσως: «μπορεί να θέλουν να φέρουν Θηβαίο βασιλιά (τον Πολυνείκη) αλλά αυτοί είναι αλλόφυλοι, και η πόλη θα κατακτηθεί από αυτούς». Πάντως, τέτοιες διακρίσεις σε έργο του Αισχύλου, που πολέμησε τους Πέρσες, δεν φαίνονται φυσιολογικές. Μήπως ο ποιητής αφήνει υπαινιγμούς για την Αιγυπτιακή και Τρωική καταγωγή των Αργείων; Ηρόδοτος, 6, 53–55: «οι των Δωριέων ηγεμόνες Αιγύπτιοι ιθαγενέες» «ό τι δε, εόντες Αιγύπτιοι, και ότι αποδεξάμενοι έλαβον τας Δωριέων βασιλείας…» «Ως δε παρά Περσέων λόγος λέγεται, αυτός ο Περσεύς, εών Ασσύριος, εγένετο Έλλην» «τους δε Ακρισίου γε πατέρας….είναι, κατά περ Έλληνες λέγουσι, Αιγυπτίους» Συγγνώμη, πατριώτες… Να σας αφήσω τα τηλέφωνα του Αισχύλου και του Ηροδότου;
[68] Αισχύλου, Επτά επί Θήβας, στ. 540 κ. έ.
[69] Ηρόδοτος, 6, 53-54
[70] Οδύσσεια, ο, 245
[71] Παυσανίας, Βοιωτικά, 9, 2
[72] Ησίοδος, «Έργα και Ημέραι», 161
[73] Ιλιάδα, Ξ 124
[74] «Αισχύλου, «Επτά επί Θήβας», Εισαγωγή Κάκτου, σελ. 19.
[75] Οι Κομνηνός – Κακριδής, στην μετάφρασή τους της Ιλιάδας, γράφουν [τομ 1, σελ. 52]: <<Άργος εννοεί κατά κανόνα ο ποιητής την Πελοπόννησο>>. Κρατάω την ουσία, που είναι η φράση <<κατά κανόνα>>, που σημαίνει πως ο ποιητής ΔΕΝ εννοεί μόνο την Πελοπόννησο… [ποτέ δεν θα καταφέρω να γράφω έτσι…]<<Νυν αυ τους όσσοι το Πελασγικόν Άργος έναιον>> {στ.681} <<των αυ πεντήκοντα νεών ην αρχός Αχιλλεύς>> {στ. 685}Και η πατρίδα του Αχιλλέα είχε λοιπόν Άργος, το <<Πελασγικόν>>. Το τοπωνύμιο επαναλαμβάνεται και στο Ω 437. Επίσης και τα δυο Άργη είχαν και από μια <<Λάρισσα>>, πράγμα φυσικό μια που αυτή είναι η Πελασγική λέξη για το <<Οχυρό>>, την <<Ακρόπολη>>.Ακόμη, υπήρχε και το Άργος Αμφιλοχικόν, το Άργος Ορεστικόν [Μακεδονία]. Υπήρχε Άργος στην Κιλικία, που λεγόταν και Αργειόπολις, στην Κέρκυρα, που λεγόταν και Υπέρεια, στη Ρόδο, όπου Άργος ονομάζονταν ένας δήμος της. Ένα φρούριο της Ηπείρου λεγόταν Άργος, και εκεί υπάρχει και σήμερα το τοπωνύμιο <<Άργοβα>>. Άργη υπήρχαν ακόμη και στις: Τροιζήνα, Κύπρο, Νίσυρο, Κάσο, Απουλία [Μεγάλη Ελλάδα], και Καρία [Μικρά Ασία], καθώς και στην Κάλυμνο, όπου το τοπωνύμιο διατηρείται και σήμερα, καθώς και ο Αργινώντας, στο ίδιο νησί.Να συνεχίσω με τα τοπωνύμια Αργοστόλιον και Αργίνια στα Επτάνησα, Αργουλές [Κρήτη] και Αργουλιό, τις πόλεις Άργουρα της Εύβοιας και Άργουρα ή Άργισσα της Θεσσαλίας. Έχουμε το <<Αργόν πεδίον>> στην Μαντίνεια. Τον λόφο Αργόλα στην Λοκρίδα, Τα νησιά Αργινούσες στα ανοιχτά της Λέσβου. Να μην συνεχίσω καλύτερα με τα τοπωνύμια που αρχίζουν από <<Αργυρό ->>. Η λέξη <<άργυρος>>, [λαμπερός, αστραφτερός], προέρχεται πάλι από το <<αργός>> που έχει και αυτή την έννοια, όπως είδαμε. Και η λέξη <<άργιλλος>>, [πηλός, χώμα] έχει την ίδια ρίζα.
[76] Αισχύλος«Επτά επί Θήβας» στ.169-170
[77] Απολλόδωρος, VI, 1 «και αυτούς» (Τυδέα-Πολυνείκη) «Άδραστος αμφοτέρους εις τας πατρίδας υπέσχετο κατάξειν». Και, Ευριππίδης, Φοίνισσαι, στ. 427-429
[78] Λεξικό Σούδας, λήμμα «Αδράστεια»
[79] Παυσανίας, Λακωνικά, 20, 9
[80] Ηρόδοτος, Κλειώ, 35
[81] Λεξικό Δημητράκου, λήμματα «νέμος» και «νεμέα»
[82] Ιστορικά Ελευθεροτυπίας, 27 Ιουνίου 2002 σελ.7, 8, 17, 18.
[83] Κλήμη Αλεξανδρείας, Προτρεπτικός προς Έλληνας ΙΙ, σελ. 33. Ίσθμια = Μελικέρτης. Νέμεα = Αρχέμορος. Ελευσίνια = Πρόσυμνος. Ολύμπια = «Φρύγας ηνίοχος». Πύθια = …Πύθων. Και στο ίδιο, ΙΙΙ, σελ 39: Ναοί Αθηνάς=Ακρίσιος, Εριχθόνιος, Κέκροπας. Ελευσίνα= Ιμμάραδος, Δαείρας, κόρες του Κελεού. Δήλος=Υπερβόρειες, Δίδυμα=Κλέοχος, Άρτεμη Μαγνησίας= Λευκοφρύνη. Τελμησσός=ο ομώνυμος Τρώας. Ιερό Αφροδίτης=Κιννύρας. «τους τάφους νεώς επικεκλημένους». (τους τάφους τους ονόμασαν ναούς) Υπήρχε και η άποψη πως οι θεοί δεν ήταν παρά ένδοξοι και ικανοί άνθρωποι που έμειναν στη μνήμη των ανθρώπων ως θεοί. Συνεπώς, και η λατρεία των θεών ήταν κατά βάση νεκρική.
[84] Φιλόστρατος, «Γυμναστικός» 7 σελ. 34
[85] Υπάρχει και η άποψη πως η θεά Νέμεσις ονομάστηκε Αδράστεια από τους Θηβαίους λόγω της ήττας των «Επτά», για να πανηγυρίσουν τη δικαίωσή τους και την ήττα του Άδραστου. Αυτό δεν εξηγεί την ύπαρξη της ομώνυμης Τρωικής πόλης Αδράστειας, που αναφέρει ο Όμηρος. Μερικοί λένε πως η θεά Νέμεσις μετονομάστηκε σε Αδράστεια από τον Άδραστο, που ήταν ο πρώτος που της ίδρυσε βωμό, «ποταμοίο παρά ρόον». (Στη Νεμέα υπήρχε πηγή, άρα, το ποτάμι ήταν στην Τροία….) Λεξικό Σούδας, λήμμα «Αδράστεια», «Άδραστος».
[86] Υπαινιγμοί στην Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη λήμματα «Νέμεια», «Άδραστος», «Αδράστεια»
[87] Ιλιάδα, Δ 381
[88] Αισχύλου, Επτά επί Θήβας, στ. 691, 744 κ. έ. και 800 κ. έ.
[89] Απολλόδωρος, Γ΄, VI, 8
[90] Απολλώνιος Ρόδιος, «Αργοναυτικά», Δ΄, 478.
[91] Ιλιάδα, Δ 391
[92] Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη, λήμμα «’Αδραστος»
[93] Ιλιάς, Β 828, Ζ 37 , Λ 328
[94] Ιλιάδα, Π 694
[95] Οδύσσεια, ο 253
[96] Ιλιάδα, Ο 445 και Μ 191.
[97] Ιλιάδα, Β 828, Λ 328.
[98] Οι παραλληλισμοί είναι παρμένοι σχεδόν αυτούσιοι από την Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη, λήμμα «Άδραστος», όπου ο Ήρωας θεωρείται «προελληνικός» θεός, που μεταφέρθηκε στην Ασία από τους άποικους. Ο Όμηρος όμως αναφέρει την Αδράστεια σα να υπήρχε πριν τον αποικισμό. Τοπικό θεό της Σικυώνας τον θεωρεί ο «Κάκτος». Προτιμώ Τρωικό.
[99] Ηρόδοτος, Τερψιχόρη 67
[100] Ηρόδοτος, 7, 20.
[101] Ρισπέν, Μυθολογία, τομ. β΄, σελ. 252. Πλούταρχος, Θησεύς, 34. Ο συγγραφέας λέει πως το βρήκε στα (χαμένα) «Αττικά» του Ίστρου, και κρίνει την αφήγηση ως παράλογη. Δεν νομίζω πως μιλά για την επιδρομή, μόνο για την απαγωγή της μητέρας του Θησέα από τον Έκτορα, μια που η επικρατούσα παραλλαγή λέει πως η Αίθρα αιχμαλωτίστηκε από τους Διόσκουρους όταν πήραν πίσω την Ελένη, που είχε απαγάγει ο γιος της Αίθρας, Θησέας. Έτσι η Αίθρα ήταν στην Σπάρτη.
[102] Στράβων, 13, Ι, 48, σελ. 114. Ο ιδρυτής της Τροίας Τεύκρος, ήταν, λέει, …Αθηναϊκής καταγωγής, αλλά από την κοινότητα Ξυπετεώνες, που ήταν Τρωική… παροικία στην Αθήνα! Η αφήγηση είναι αυταπόδεικτα αντιφατική…
[103] Κάκτου, «Ομηρικά – Επικός Κύκλος» σελ147
[104] Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί, ΙΒ΄, 7, σελ. 27
[105] Φιλόστρατος, Ηρωικός, 8, 680
[106] στο ίδιο, 1, 660
[107] Η εξιστόρηση στον Ρισπέν, Ελληνική Μυθολογία, αντίστιοιχο κεφ.
[108] Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη, λήμμα «Μαλλός» Ακόμα, Ρισπέν, «Ελληνική Μυθολογία», αντίστοιχο κεφ., όπου ονομάζει τα Μαντεία «Δίδυμα».
[109] Ιλιάδα Β 505.
[110] Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη λήμμα «Υποθήβαι», όπου αναφέρονται οι διάφορες απόψεις για την πόλη: α) Είναι η πόλη Ποτνιαί. β) Είναι η Θήβα κάτω από την Καδμεία. γ) Είναι οι οικισμοί γύρω από την Θήβα. Ο Όμηρος γνωρίζει τους Μύθους για το χτίσιμο της Θήβας από τον Αμφίωνα και το Ζήθο, αλλά προφανώς γνωρίζει και το Μύθο του Κάδμου. Η αντίφαση είναι μεγάλη, και την ερμηνεύουν με το ότι οι Αμφίων-Ζήθος έχτισαν την κάτω πόλη. Συνεπώς, οι «Υποθήβες» δεν είναι σχετικές με τη Θήβα, γιατί ο Όμηρος μιλά για χτίσιμο Θήβας και όχι Υποθήβας από τα δυο αδέλφια. (Οδύσσεια λ 264 κ. έ.)
[111] Ιλιάδα, Β 494 κ. έ. Αρκεσίλαος, Λήιτος, Πηνέλεως, Κλονίος, Προθοήνωρ.
[112] Ιλιάδα Δ 385
[113] Ιλιάδα Θ 120.
[114] Ο ένας, λέει γούσταρε τα αγοράκια, ο άλλος τις γυναίκες. Ο μεν κατηγορούσε τον άλλον πως τα αγοράκια του πήραν και τα… ρούχα, και ο δε πως σπέρνει μπάσταρδα κυνηγώντας τον ποδόγυρο. Ο Σοφοκλής έγραψε και επίγραμμα στον Ευριπίδη: «…σοφός είσαι συ, που σπέρνεις σε ξένα χωράφια, και κάνεις τον Έρωτα λωποδύτη» Αθήναιος, «Δειπνοσοφισταί» τομ. ΙΓ’ , 604. Λίγη σοβαρότης αδέλφια, η πατρίς κινδυνεύει!
[115] Απολλόδωρος, Γ΄, VII, 7
[116]Παυσανίας, Βοιωτικά , 9, 1-2 Βέβαια, υπάρχει και η κάθοδος των Δωριέων – Ηρακλειδών.
[117] Φιλόστρατος, Τα ες Τυανέα Απολλώνιον, Γ΄, XXV
[118] Ιλιάδα Δ 50 κ.ε.
[119] Ιλιάδα, Ζ΄ 200 κ. έ.
[120] Παυσανίας, Ηλιακά, Α, 18, 2
[121] Απολλόδωρος, Α΄, VII, 5-8
[122] Παυσανίας, Μεσσηνιακά, 2, 7
[123] Ιλιάς, Ι, 547
[124] Ντεσάρμ, Μυθολογία, τομ. Β σελ 660 και Παυσανίας, Φωκικά, 31,3
[125] Απολλόδωρος Α΄,, VII, 6-10
[126] Απολλόδωρος, Β΄, Ι, 3
[127] Ο Έπαφος-Άπις ενσαρκώνονταν αδιάκοπα ως ιερός ταύρος.
[128] Παυσανίας, Αττικά, 42, 6
[129] «Θα σου πιώ το αίμα» λένε ακόμα οι Έλληνες όταν πλακώνονται…
[130] Πλούταρχος, βίος Αλεξάνδρου 72, 4-5 και Ιλιάδα, Ψ, 175 Εγκυκλοπαίδεια «Ελευθερουδάκη» λήμμα «Ιδομενεύς», Ευριππίδης, «Εκάβη».
[131] Θυσίαζαν τους γεροντότερους, δηλαδή τους πρωτότοκους όταν γέρναγαν.
[132] Σούδα, λήμμα «Ζηρηνθία»
[133] Ορφικά Αργοναυτικά, στ. 957 κ. έ.
[134] Σούδα, λήμμα «Εις Κυνοσάργες»
[135] Ελευθερουδάκης, λήμμα «κύων»
[136] Σούδα, λήμμα «κινάβρα»
[137] Σούδα, λήμμα «κυνήειος»
[138] Σούδα, λήμμα «Τελμισσείς»
[139] Η μελέτη είναι ανέκδοτη. Π. Καραθανάσης «Θεσσαλία»
[140] Η καταστροφή της Δωδώνης, του αρχαιότερου Μαντείου, έγινε από τους Αιτωλούς το 219 πΧ υπό τον στρατηγό Δωρίμαχο. Οι αρχαιολόγοι αντιμετώπισαν ένα γρίφο. Τα πάντα είχαν καεί εκτός από τον <<αρχικό>> ναό του Δία, που είχε κατεδαφιστεί. Γιατί δεν τον έκαψαν και αυτόν, αφού τον κατάστρεψαν έτσι κι αλλιώς; Η μόνη λογική απάντηση είναι πως δεν ήθελαν να καεί μαζί του η Ιερή Βελανιδιά, το μόνο αρχέγονο και Ελληνικό στοιχείο της Δωδωναίας λατρείας… (Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη, λήμμα «Δωδώνη»)